Muziek: Geheimnis van Edvard Grieg.
Lego Creator Space Shuttle Discovery 10283
Ruimtevaart begon ooit als een weinig duurzame onderneming. Raketten brandden op, satellieten draaiden hun rondjes en verbrandden op gegeven moment in de atmosfeer. Dat laatste kan een tijd duren zodat de Aarde er zo langzamerhand een ruimtevuilnisbelt bij krijgt.
Op de maan liggen de nodige wrakken van satellieten die daar bewust zijn neergestort en daarnaast staan in het landschap hier en daar nog stukken maanlander en terreinwagentjes plus alle restanten van de ruimte picknicks. Op Mars idem dito. Wie weet ligt er op Venus ook nog wel wat, ook al is het klimaat daar zo rauw dat het meeste wel in kleine onderdeeltjes verspreid ligt.
Verspilling alom. Daarom werd het hard nodig om de science fiction van het herbruikbare ruimteschip maar eens tot praktische realiteit te maken. Anders blijf je maar dure op zich best duurzame technologie opstoken.
Mede door het idee om een internationaal ruimtestation om de aarde te laten cirkelen, ontwierp men een ruimtevaartuig met voldoende passagiers- en vrachtcapaciteit om bemanningen af te lossen, de zaak te bevoorraden en te onderhouden. Daarnaast wilde men dat vaartuig gebruiken om satellieten te lanceren, repareren of te bergen.
Zo’n shuttle is in feite een zweefvliegtuig zonder eigen aandrijving die het zaakje langdurig in de lucht kan houden. Een set externe boosters met een brandstoftank voor de shuttle lanceermotoren brengt de zaak in een baan om de aarde, na de missie “zweeft” het vaartuig terug naar het aardoppervlak waarbij een hitteschild zorgt voor de noodzakelijke bescherming. De raketmotoren van de shuttle zelf zijn alleen bij lancering in gebruik.
In 1972 begon het Space Shuttle programma, een fraai staaltje van ontwerpvernuft technologische uitdagingen en soms riskant voortschrijdend inzicht. In 1977 vloog de eerste test Space Shuttle Enterprise een rondje door de atmosfeer zonder motoren en hitteschild. Dat was slechts vijf jaar na de start van het programma, dus er is hard gewerkt.
In 1981 koos de eerste ruimtevaardige space shuttle Columbia “het ruimte-sop”. Daarna voerde een kleine space shuttle vloot 133 succesvolle missies uit, Columbia en Challenger gingen verloren bij ongelukken en eenmaal moest een shuttle voortijding terugkeren wegens een technisch probleem. In 2011 vond de laatste vlucht plaats. Hoogtepunten waren de constructie van Spacelab en het internationale ruimtestation en de lancering en reparatie van de Hubble ruimtetelescoop.
De ongelukken met de twee space shuttles trokken veel aandacht van het publiek. Challenger ontplofte vlak na lancering wegens een lek veroorzaakt door falende rubber pakkingen. Columbia verbrandde bij terugkeer omdat bij lancering een stuk hittebestendig materiaal van de vleugel beschadigd was geraakt door rondspattend schuim van de booster tank. Onderzoek naar de oorzaken legde het project jaren stil en leidde tot diverse technische aanpassingen.
Alle reden voor Lego om er een Creator Expert set van te maken, in de doos zitten het ruimteveer Discovery en de Hubble ruimtetelescoop met standaard en bevestigingsmateriaal. Totaal 2354 onderdelen.
Ik heb de zaak in twee modellen gesplitst, de Hubble telescoop en het ruimteveer met Hubble als lading. Het hele pakket heeft 17 zakjes, drie voor de Hubble telescoop, de rest voor de space shuttle zelf.
Hubble Ruimtetelescoop
De space shuttle bracht de iets meer dan elf ton zware Hubble ruimtetelescoop in een baan om de aarde in 1990. De satelliet bevat een spiegeltelescoop met een spiegeldoorsnee van bijna twee en een halve meter voor observaties in zichtbaar licht en infrarood. Daarnaast zit er instrumentarium voor metingen in het korte golflengtegebied binnen het elektromagnetische spectrum, zoals röntgenstraling.
De beelden waren spectaculair, ook al zat er een productiefout in de spiegel die in eerste instantie scherpe waarneming onder bepaalde omstandigheden zwaar hinderde. Een wijze les in projectmanagement die aantoonde dat een goede communicatie tussen main contractor NASA en subcontractors van vitaal belang is en dat termijn-kostensturing een averechts effect kan hebben. Dankzij een ontwerpaanpassing van camera lens systemen kreeg de telescoop als het ware een brilletje op na een servicebeurt in de ruimte.
De space shuttle speelde een belangrijke rol bij het in de lucht houden en zelfs verbeteren van de Hubble ruimtetelescoop. Vijf astronautbezoekjes brachten spectaculaire upgrades in de metingen.
Aangezien Hubble in zijn baan rond de Aarde steeds verder zakt, is het einde in zicht, alhoewel er plannen zijn om de satelliet in een hogere baan te duwen. Dan moet wel eerst de opvolger van de space shuttle operationeel zijn.
Het Lego model van de Hubble telescoop neemt naar schatting 400 blokjes in beslag. De zonnepanelen ontbraken in het Lego Studio model, net zoals de stickers. Het eerste zakje steentjes was voor de standaard, die ontbreekt in dit model.
Space Shuttle
Zakje 4 is voor de standaard van de shuttle. Die ontbreekt in het model.
Zakje 5 bevat de onderdelen voor de onderkant van de vleugel en het hoofdlandingsgestel (foto 1 – 4). In de handleiding monteert men ingetrokken wielen, die kun je uitklappen als het model klaar is. Ik moest dus een beetje buiten de handleiding denken om ze hier uitgeklapt weer te geven.
Zakje 6 bevat de rest van de onderkant van de shuttle. Hier zitten de vleugelranden nog niet bij, die vinden we in zakje 7 (foto 5 – 9).
Zakje 8 levert de onderdelen voor de bodem van het laadruim, de vlamverdeler voor de motoren en het neuswiel. Ik dit wiel moest ik in uitgeklapte stand denken. Zakje 9 bevat de bodem en fundatie voor het laadruim en de vleugelbedekking aan de bovenkant (foto 13 – 14).
Zakje 10 bevat de onderdelen voor de drie hoofdmotoren en wat afwerking in de stroomlijn (foto 15 – 18). Met Zakje 11 werk je de motorruimte af en bouw je de staartsteun (foto 19). Zakje 12 levert genoeg voor de bouw van de wanden van het vrachtruim en de basis voor de cockpit (foto 20 – 21).
Met Zakje 13 maak je de luiken van het vrachtruim plus een stukje instrumentarium waaronder camera’s en de hijsboom (foto 22 – 26). Zakje 14 levert je de neusconstructie op (foto 27 – 29). Zakje 15 is goed voor rolroeren en staart (foto 30 – 31).
Zakje 16 bevat alles voor de twee hulpraketmotoren (foto 32 – 33). Ingewikkelde constructies die in het model lastig te plaatsen zijn vanwege de vreemde hoeken.
Zakje 17 tenslotte geeft je de cockpit. Jammer genoeg zaten de cockpitraampjes niet in het Lego Studio model, ik heb een benaderend exemplaar gepakt (foto 42).
En dan is de space shuttle klaar (foto 34 – 43). Een interessant virtueel bouwproject. Wil je het echt bouwen, dan moet je 170 euro lappen.