Muziek: Shoplifter van Green Day
Supermarkt Dirk kopt enthousiast in op zijn grootgrutterswebsite: We zijn elke dag de Goedkoopste en Iedere Klant krijgt hetzelfde voordeel. Die laatste slogan brengt me de onvolprezen Johan Cruyff in gedachte met zijn rake bespiegeling elk voordeel heb se nadeel.
Dat geldt ook voor Dirk.
Dirk is ons vaste adres voor knoflookbolletjes. Echter niet vandaag, ik kom voor paprika’s en een zak chips van het merk BIO+ dat mijn Lief lekker vindt en dat ze volgens de fabrikant bij de Dirk zouden verkopen. De Appie waagt zich er niet aan, die zijn te grote fan van Lays.
Ik pak een mandje. Mand-je? Er past verdorie een half weeshuis in. Gelukkig zitten er wieltjes aan. Goed, voor bodemprijzen moet ik dan wat bukken. Geen probleem.
De paprika’s zijn in de aanbieding: 39 cent. Ik pak lekker uit en pak er zelfs twee. Dan loop ik naar de zoutjes-afdeling. Dirk is zeer begaan met onze gezondheid, chips bezetten een krap achtste rek waar je bij de Appie een volle lengte moet afzoeken. Jammer, alleen Lays en een eigen merk, geen BIO+ te zien. Vermoedelijk een commerciële keuze van de filiaalhouder.
Gelukkig ligt er in een hoekje nog een merk uit België. Vlaamse chips met zeezout. Met de groeten van Roger uit Moeskroen, West Vlaanderen. Ik krijg opeens een jeugdvakantieherinnering. Moeskroen (Mouscron) is het begin van de Toutes Directions verdwaalkermis over Robaais (Roubaix), Toerkonje (Tourcoign) en Rijsel (Lille). We waren destijds drie uur bezig om door de Europese Metropool van Rijsel te komen en onze weg naar Normandië te zoeken. In die tijd bestonden de navigatiesystemen en Smartphones nog niet.
De inhoud van mijn mand met boodschappen heeft inmiddels een waarde van 2 Euro en 17 cent.
Welgemoed beweeg ik me naar de kassa. Oei, een rij van tien die een chaotische wegopstopping vormt! Hoe komt die kassa zo populair? Is het om die Dirk-wisselgeldjackpot die de kassière moet beschermen tegen coronabesmetting via het munt- en papiergeld? Helaas geeft het ding nooit een prijs.
Goed, scankassa dan maar. Ik hou er niet van, maar met twee paprika’s tegen een zak gezonde chips loop ik geen kans op gezondheidscontrole via mijn kassabon.
Gezondheidscontrole? Ja, dat wist je nog niet, he! Brusselse ambitie om via het financieel verkeer het heil van de burgers te monitoren. Bij een foutmelding gaat je ziektepremie omhoog. Dat komt nog.
Ik scan de zak chips en blader door het systeem om de beide paprika’s te declareren. Dan komt de knop Afrekenen in zicht. Ik klop erop met mijn vinger.
De zaak blokkeert. Diefstalcontrole.
Na geruime tijd duikt een winkelmeisje op. “Goh,” zeg ik een tikkie korzelig, “er staat hier wel een heel gevaarlijke misdadiger, die iets meer dan twee euro wil jatten.” Het meisje verbleekt en snelt weg. Ondertussen komt toch het afrekenscherm weer in zicht. Zou ze een cursus conflict mijden met klanten hebben gevolgd?
Heeft u echt alles gescand? vraagt de computer. Overbodige vraag, lijkt me, er is toch net controle geweest? Ik bevestig het met een zucht. Vervolgens verschijnt er een winkelmandjesknop. Eh, moet ik nog meer knoppen drukken?
Er verschijnt een declaratie: Twee paprika’s en een zak chips ter waarde van 2 Euro 17. Ik controleer nog snel even de inhoud van de fysieke mand, je weet maar nooit met die controles.
Ik moet nu de knop Betalen tappen. Welgemoed steek in mijn pinpasje in de lezer die daarom vraagt. Ik zie twee afbeeldingen, een insteekkaartje en een magneetstripkaartje. Ik druk op het knopje van insteekkaartje. Druk Corr om een kaart te kiezen, reageert het schermpje. Nou moe, de kaart zit er toch al in? De paslezer weigert me de PIN te laten invoeren.
Ik herhaal het proces een paar keer, kaartje eruit, kaartje erin, zo gaat ie goed. Ondertussen word ik aangestaard door ongeduldige aspirant gebruikers van de scankassa met een blik van daar heb je weer zo’n bejaard fossiel dat niet meer van deze tijd is. Ik staar terug met een blik van je kunt ook wachten tot ik uit de tijd kom… Mijn humeur wordt er niet beter op, ik bedwing de neiging om a) de paslezer van de muur te trekken of b) me met boodschappen en al door het klaphekje te werpen.
Mijn geïrriteerde blik gaat over het scherm dat ik dacht verlaten te hebben. Er staan wat vage iconen op die suggereren dat je eerst een betaalwijze moet kiezen alvorens een kaart ergens in te steken. Ik pak de meest linkse, die werkt. De paslezer verschiet van kleur en ik moet eerst een andere knop op het apparaat indrukken voordat ik eindelijk… de PIN kan intoetsen.
Tot mijn opluchting spuwt het systeem het verlossende bonnetje uit waarmee ik spoorslags met de waren het pand kan verlaten.
Ik snap wel waarom de rij bij de kassa zo lang is. Alles beter dan de controledrang van Dirk en de ontzettend beroerde mens-machine interface van de scankassa.
Dirk heeft blijkbaar nog een verborgen credo: Iedere Klant krijgt dezelfde controles.
Maar… voor 2 Euro 17? Hebben ze weleens uitgerekend wat dat kost? Blijkbaar heeft het management van de Dirk naar Christine Lagarde van de Europese Centrale Bank geluisterd bij haar praatje over de maximum transactiebedragen met contant geld en de beoogde registratie van alle girale transacties boven de 100 Euro van de Europese burgers.
Dit is nodig voor de veiligheid, betoogde ze, een goede terrorist heeft het geduld om zijn pecunia in kleine beetjes wit te wassen. Ik maar denken dat die jongens altijd haast hebben.
Bij de Dirk denken ze blijkbaar, dat winkeldieven het ook in hele kleine beetjes doen.
Is dit wantrouwen mij hun lage prijzen wel waard? Cruyff heb gelijk: Elk voordeel heb se nadeel. Ook bij Dirk.