Fantaisie pour mon Luth van Annette Kruisbrink gespeeld door Kamil Bartnik
Fantasia
Chiarina kijkt naar haar spiegelbeeld. “Chiarina Sforza, edelvrouwe,” fluistert ze spottend, “goede familie, maar met te weinig aanzien om een rol te spelen in het huwelijksspel dat Landjepik heet. Ondanks het feit dat ik zeker het aanzien waard ben! Gelukkig hoef ik niet te trouwen met een oude gek zodat hij van nageslacht verzekerd is. Ik kies uit liefde.”
Haar vader is het daar mee eens, ze glimlacht bij de gedachte aan die oude brombeer, de voorwaarden die hij stelt zijn hard genoeg om lager geboren mannen af te schrikken en hij is van mening dat een klooster niks voor haar is: “Laat Christus maar een andere bruid kiezen, jij blijft hier!”
Mannen zijn haar passie ook niet. Muziek is haar passie, specifiek de luit. Volledig verliefd geworden op de klanken ervan, de eerste keer dat ze Testagrossa hoorde spelen in het palazzo. De melodielijnen en zijn geniale Fantasias … Chiarina voelt de rillingen over haar lijf lopen. Op dat moment besloot ze: ik ga luit leren spelen, muziek leren lezen. Later kwam het componeren erbij: scheppen, opnieuw creëren.
Haar vader was zeer verheugd geweest, je kunt maar beter iets om handen hebben tegen de leegte van het bestaan als edelvrouw. Hij regelde een geschikte leraar die echter op gegeven moment haar tempo niet meer bij kon benen. Ze ging daarom verder als autodidact.
Toen ze eenmaal de luit en de compositie beheerste, sloeg ze haar vleugels uit en trad ze in het geheim op als de doorluchtige luitspeler Fabrizio. Ja, vermomd als man, een vrouw zonder chaperonne en ook nog met een luit op het toneel was niet passend.
Ze streelt het hout van haar luit, soepel en glad onder haar vingertoppen. Het instrument voelt licht. Op de lessenaar ligt het perkament met notities voor het eerste muziekstuk: Fantasia per il mio Liuto.
Ze plukt een akkoord en dan nog een, speelt met de toonaard tussen vreugde en verdriet. Nee, dit is nog niet de juiste klank, ze verandert de aanslag op de koren, brengt het hout in trilling met een beweging van streling maar met gedecideerde kracht. Wordt zich bewust van haar individuele vingers en de stemmen die ze zingen. Ze geeft ze om de beurt de leiding, en daarna verenigen ze zich in eensluidendheid.
Mijn lief houdt van deze streling, glimlacht ze: en ik ook.
De klank vult de kamer en dwarrelt zoetjes door naar hun slaapvertrek.
Zo moet ik de Luit bespelen, nu het stuk…
Klank wordt beeld…
Eerste frase…
Een meeuw schreeuwt
schril en fel
Duikt in spiralen naar beneden
En plukt elegant binnen een enkele tel
Vissig zilverleven naar het verleden.
Tweede frase… gedachten van de rond wiekende vogel en de golven van de zee verenigen zich in een spel van vraag en antwoord.
Golven, waarom worden
jullie gestreeld door de wind,
Die daarna op een enkele ademtocht helemaal verdwijnt?
De wind wekt ons uit de sluimer en drijft ons gezwind,
En vertrekt voordat hij onze drijvende kracht verkleint.
Derde Frase…
Bewegende golven, de
adem van de wind is vertrokken.
Maar toch bewegen jullie voort, met kracht onverschrokken!
De wind leerde ons de
woorden, wij herhalen de passage,
Die ons uitgelaten vreugde brengt, wij dansen in extase!
Vierde Frase…
Golven, waarom zijn
jullie het ene moment glad en in rust,
En beuken jullie het volgende moment woedend de kust?
Wij worden
voortgedreven door een wild en krachtig streven,
Waardoor wij met verheugde inzet hartstochtelijk leven…
Vijfde Frase…
Golven, wat zit er
achter jullie rollen, razen en ruisen.
Dat ziedend alles wegspoelt wat jullie pad wil kruisen?
Wij hebben een enkele
passie die ons motiveert
Hoger te stijgen, dat is de hartstocht die ons verteert.
Zesde Frase…
De meeuw doorkruist de
golven
Wordt bijna door water bedolven
Maar ontsnapt met zijn zilveren buit
En vlucht ver boven de baren uit.
De klank vervult het studeervertrek, fladdert door het huis en strijkt neer in de slaapkamer en streelt de oren van haar lief, kringelt en vormt beelden in een droom: een atelier, potten verf, penselen, half afgemaakte doeken op een ezel…