Vooraf…
Muziek draagt veel van mijn herinneringen. Sommige liedjes of muziekstukken zijn uitermate geschikt als thema. Dit verhaal begon oorspronkelijk op het thema van Wish You were Here van Pink Floyd (zoals beschreven in het verhaal Vissenkom 1), maar na een toevalshit op Youtube vond ik een betere titelsong: Speak to Me van Roxette.
Speak to me, praten, dat is wat de hoofdpersoon Arnold in dit verhaal mist. Hij leeft min of meer achter glas, op zijn hoede voor priemende blikken van buiten. Totdat juist dat glas hem uitzicht biedt op de enige waarmee hij had durven praten.
Speak to Me van Roxette
Vissenkom II (Speak to Me)
Eenzaamheid is een muur
die je scheidt van de angst
voor wat je iemand
niet durft te zeggen.
Net zoals het glas
van een vissenkom
een goudvis scheidt
van weids water van buiten.
De goudvis is al tevreden
Als hij in de vissenkom overleeft
Binnen het glas is zijn wereld
Waarin hij alles beleeft.
Eenzaamheid wordt soms een muur
Die je ogenschijnlijk beschermt tegen de angst
voor wat je iemand
niet durft te zeggen.
Een schuilplaats waarin
je uiteindelijk sterft met je geheim.
Omdat je blijft verlangen
Naar een verlossend woord
Waar je niet om durft te vragen.
Weet je wat mijn probleem is?
Arnold staart naar zijn scherm. De screensaver staat aan, een droomaquarium met ronddartelende tropische vissen en vegetatie die zacht wuift op een niet voelbare stroom. Een kreeft op de bodem houdt de vissen in de gaten en heft zijn scharen als er eentje te dichtbij komt. Ogenschijnlijk leven in het platte vlak. Een paar brokjes virtueel voer dwarrelen naar het grind van de bodem. De vissen drommen samen rond het kunstmatig leven brengende materiaal. Het geluid van klaterend water geeft een schijn van werkelijkheid.
Hij zucht: Ik durf niet meer achter dat glas vandaan te komen om het echt te beleven…
Beleven… Resoluut klikt hij zijn desktop open. SpeakToMe-XXX.nl.
Hij zoekt naar zijn creditcard. Fantasie met mooi uitzicht, geeft hij zichzelf toe. HD-video en een goede belichting. Het is niet goedkoop, maar met een beetje geluk zit er een goed gesprek in. Hij controleert zijn webcam. Als hij wil, kan hij hem openzetten, zodat zijn tegenspeelster hem ook kan zien. Dat is wel aan een strenge nettiquette gebonden, de camera gaat alleen open met wederzijds goedvinden. Veel vrouwen hebben er niet zo’n behoefte aan om hun begluurders te zien. Er zitten gelukkig wel nieuwsgierige dames tussen die zeker willen weten wat voor vlees ze in de kuip hebben.
Hij bestudeert zijn vage spiegelbeeld in het scherm: Niet dat ik dat vaak doe, mijn oude verlopen kop van tegen de vijftig is geen reclame voor me…
Arnold logt in en bestudeert de galerij damesportretten. Een aantal van hen kent hij al, prettig contact, gezellige babbel, soms een beetje diepgang, een levendige en frisse fantasie. Niet alleen over seks trouwens. “Niet te lang off-topic, hoor!” had een meisje eens gezegd, “de baas kijkt mee!”
Naast de gangbare iconen ziet hij een paar verrassingssymbolen staan. Geen portret, maar wel toegang met enige korting. Nieuwsgierig stuurt hij de muiswijzer er naartoe.
Ik laat me verrassen…
Boter bij de vis, het scherm toont direct de betalingsdetails. Twee opties, Delen of Privé. Hij besluit de kat uit de boom te kijken en kiest Delen, de voordeligste. Je ziet toch niet wie er meekijken. Het scherm presenteert een relatief bescheiden bedrag. De creditkaartbetaling is snel afgerond. Hij verbaast zich altijd over de snelheid waarmee de transactie verloopt.
Klik Privé als u van gedachten verandert, bemoedigt het scherm hem, dit kan op ieder punt gebeuren. Hou wel rekening met wachttijd. Als de privétijd verstreken is, wordt u automatisch uitgelogd. Koop voldoende tijd!
Het uitzicht ontvouwt zich. Een knusse kamer met open ramen. Hij ziet de lichten van de stad erachter. Uitbundig bloeiende planten voor het raam, een schilderijtje aan de muur.
Hij kijkt nog eens goed: Ergens komt me dat ding bekend voor…
Onzinnig, natuurlijk. Het was zo’n schilderijtje waarvan er duizenden reproducties worden verkocht, die kom je overal tegen waar een Blokker in de buurt is.
Toch, hij herinnert zich eenzelfde soort kamer met ramen met uitzicht op de gracht en barokke gipsen tierelantijnen aan het plafond. In het flakkerende licht van een stel drijfkaarsen in een schaal.
De vrouw zit vol en-profile in beeld. Ontbloot bovenlichaam, haar haren verbergen haar gezicht, haar blik gericht op een andere camera die net zichtbaar is. Hij kan niet verstaan wat ze tegen de onbekende kijker zegt. Arnold bestudeert haar profiel.
Well-formed female.
Rijper dan de jonkies die hij eerder bij deze tent had gezien, maar met geweldige verhoudingen. Bij een tepel tekent zich een moedervlek af. Arnold graaft in zijn geheugen. Alweer iets dat hem bekend voorkomt. Misschien heeft hij haar weleens in een fotogalerij op een pornosite op Internet gezien. Of het is een van de dames uit de tijd dat hij regelmatige bezoeker van de Rosse Buurt was.
Hij schudt zijn hoofd: Lijkt me een raar idee als je in deze entourage opeens een bekende tegenkomt.
De vrouw krijgt blijkbaar een seintje dat er een kijker bij is gekomen. Ze draait zich naar hem om.
Arnolds hart slaat twee slagen over. Hij voelt het bloed naar zijn wangen jagen, plotseling parelt er zweet op zijn voorhoofd.
Dit kan helemaal niet! Nee, dat is onmogelijk! Zo lang geleden! Op deze plek!?
Een snelle blik richting de foto in zijn boekenkast bevestigt zijn paniek. De flashback is genadeloos…
[*****]
Haar tong speelt een prikkelend spelletje met de zijne. Hij voelt haar nagels op zijn rug krassen en daarna de scherpe pijn van genot als ze aan zijn tepels trekt en een poging doet om erin te bijten. Zijn hart slaat wild en raast het bloed door zijn lichaam. Haar lijf gloeit tegen het zijne en wakkert het vuur aan. Hij voelt haar harde tepels tegen zijn ribbenkast. Zijn hand verdwaalt even en kneedt haar rechterborst. Ze kreunt.
Ze glijdt achterover en trekt hem over zich heen. Hij voelt haar dijen tegen zijn heupen. Haar hand maakt een snelle beweging om zijn geslacht op weg te helpen. “Kom op!” hijgt ze, “plaag me niet langer, verdomd nog aan toe! Ik word nog gek van jou!”
Hij voelt haar vochtige schede die zich opent onder de druk van zijn lid. Een instinctieve lust drijft hem voorwaarts. Moeder Natuur wenkt hem verleidelijk en onweerstaanbaar.
“Hellend Vlak…” gaat het opeens door hem heen, de woorden galmen alsof ze van een preekstoel hoog boven zijn hoofd over de menigte worden uitgestort, “de Afgrond van de Lusten, je kunt dan niet meer terug…” Angst vlamt op. Stel dat ik niet op tijd terug kan trekken…
Zijn lijf verstart en juist dat deel dat het verschil moet maken verliest de stijve passie. Hij wringt zich ruw uit haar omhelzing en zakt tegen de rugleuning van de bank.
“Ik kan het niet… Ik durf het niet!” Hij hijgt, de kille angst voor waar hij nog juist aan ontsnapte, kost hem nog meer adem dan de passie.
Sylvia blijft liggen, ze zucht van teleurstelling, haar borsten gaan op en neer met haar langzaam dieper wordende ademhaling. De moedervlek op haar rechterborst beweegt mee.
Haar ogen flitsen van woede. “Wat ben jij er voor een! Eerst geil je me op, voor de zoveelste keer, en dan maak je er helemaal niks van! We zijn toch verliefd, of niet soms?”
“Ik, eh…”
“Dacht je dat ik gek was? Ik ben ook gek! Om jou te behoeden voor waar je het meest bang voor bent! Ik had het je nog gezegd! Van tevoren! Je kon je laten gaan! Het was safe! Maar jij pikt niks op!”
Met een woedend gebaar smijt ze een strip pillen naar hem toe. “Je luistert gewoon niet! Dat is nu voorbij! Ik trek dit niet langer. Donder op!”
[*****]
Arnold voelt de kilte van zijn kruin naar zijn tenen zakken. Hij kon zich geen moment herinneren dat hij zich ooit waardelozer had gevoeld. Dat woedende zwijgen na haar uitbarsting. Daar kon zijn schielijke aftocht door de zijdeur niet tegenop.
“Fijn je te zien” zegt Sylvia. “Alhoewel”, ze lacht, “ik zie op dit moment eigenlijk niks. Wie ben je?”
Arnold zit verstijfd. Zal hij wat zeggen? Of zal hij als de bliksem zijn browser dicht gooien? Zal hij vluchten, net zoals toen?
“Ik ben Arnold…” brengt hij uit. Hij dorst geen verzonnen naam te gebruiken zoals gewoonlijk. Zij is zo echt, dus hij kan voor zijn gevoel niet achterblijven.
Sylvia verstart. Ze maakt een gebaar alsof ze iets wil pakken om aan te trekken. Ze aarzelt. “Wil je me op privé zetten? Ik wil best met je praten, maar zo kijkt iedereen mee.”
“Oke.” Arnold klikt de knop en pakt zijn creditcard. Privé is verre van gratis. Nummer en bedrag verdwijnen in de muil van de website. Een half uur moet voldoende zijn. Het beeld bloeit weer open.
Sylvia heeft intussen snel iets aangetrokken, een T-shirt verbergt en benadrukt het profiel van haar borsten.
“Dank je wel, Arnold. Sorry dat het duur is. Privé is de enige manier. Dan wordt de rest van het publiek afgeschakeld, zelfs mijn baas krijgt er geen zicht op. Maar ach, die is al lang tevreden met de vijftig Euro die je voor ieder half uurtje onder ons betaalt. Zet jij ook je camera open?”
Arnold klikt de knop waarmee hij zijn beeld vrijgeeft.
Ze gaat dichter bij de camera zitten. De details van haar gezicht tekenen zich in het HD-video duidelijk af. Arnold zucht. Alles waar hij ooit verliefd op was, is er nog. Hier en daar gerijpt door de jaren, rimpeltje hier, kraaienpootje daar, maar daaronder gloeit nog steeds dezelfde warmte die nu uit haar ogen straalt.
Spijt doet vlammend zeer: Wat heb ik al die jaren door mijn angst toch gemist…
Hij weet dat zij zijn gezicht ook op het beeldscherm ziet. Hij slaat zijn ogen neer. Ze glimlacht een beetje moeilijk. “Als ik zeg dat je er goed uit ziet, dan lieg ik, Arnold. Dat heb ik tegen jou nooit kunnen doen.”
Arnold haalt zijn schouders op: “De jaren tellen nu eenmaal op en niet terug.”
“Ik heb je weggestuurd,” ze aarzelt, “ik heb daar later spijt van gehad, maar het was niet anders, ik kon toen je angst niet meer verdragen, die was me teveel. Ik heb later nog naar je gezocht, maar je was er niet meer. Verhuisd naar de Noorderzon.”
Arnold voelt een brok in zijn keel, die langzaam in een steen verandert die verstikkend naar zijn maag zakt.
Een verlammend gevoel van gemiste kans, van voorgoed verloren jaren, een mengeling van spijt over zijn angst en vooral woede richting degenen die hem daarmee hadden menen te moeten opvoeden, maar verdomd nog aan toe zelf de eersten waren die van dat hellende vlak waren af gegleden. Die dat waren blijven doen en ook nog dachten dat ze dat voor hem verborgen konden houden hoe ze hun eigen waarschuwingen ontkenden. Die dachten dat een slot aan de binnenkant van hun slaapkamer en het strenge bevel niet van zijn kamer af te komen als ze bezoek hadden de geruchten van hun cultuurschok buiten kon houden.
Er vlamt woede op tegen zichzelf, dat hij niet het karakter en de ruggengraat had gehad om daarin gewoon zelf uit te zoeken wat goed voor hem was. Om een gezonde twijfel te tonen. Om dat stel zouteloze praatjes die hem hadden opgevoed in eer en deugd overboord te gooien en gewoon zijn eigen verhaal te schrijven.
De steen lijkt uit te dijen, groot en loodzwaar te worden, hem naar de grond te trekken. Zijn hand rust zwaar op de muis terwijl de muiswijzer richting de knop uitloggen kruipt. Hij kijkt naar het camerabeeld, haar gezicht. Vluchten of vechten?
Hij herinnert zich de zon, de zeewind, op de fiets naar Zandvoort, lekker zitten op de duintop, samen kijken naar het strand, haar gezicht vlakbij, haar haren die in de wind langs zijn wang kriebelen. Geen angst, alleen verwondering, verwachting, een stille hoop.
Dat wil hij terug: Ik wil nu geen jaren meer missen…!
Vechten… “Hoe is het jou dan gegaan?” leidt hij zowel zijn woede als het moeilijke onderwerp van zijn levensloop af, “Ik durf mijn verhaal bijna niet te vertellen…”
Ze glimlacht weemoedig. “Ik neem daar geen genoegen mee, Arnold, maar ik zal je matsen, ik begin, en dan jij, beloofd?”
Hij knikt. Qua initiatief is ze niks veranderd…
“Dat van mij is niet om over naar huis te schrijven,” vertelt ze, “na jou viel ik op de verkeerde mannen. Ik weet niet waarom ik dat deed. Ik was teleurgesteld, denk ik. Ook in mezelf. Knappe kerels, spectaculair, maar alleen van buiten. Ik durfde ook niet meer naar binnen te kijken. Ze naaiden me letterlijk en figuurlijk. Seks en drugs en daarna prostitutie om de shots te betalen. Toen heb ik een tijd in een peepshow gezeten. Lekker rustig werk. Ik kon er nadenken, afkicken en erover denken hoe ik uit het leven kon stappen.”
“Figuurlijk, blijkbaar…”
Ze giechelt. “Gek, waar zie je me voor aan! Ik heb mijn leven nu aardig op de rails, dus ik ga niet voor de trein liggen.”
Weemoed verdringt haar lach: “Die peepshow, het is net alsof je in een vissenkom zit en iedereen je van alle kanten begluurt. Ik kon zelf niets zien, het was spiegelglas, maar ik voelde me een spartelende sluierstaart. Je weet wel, net zoals die vissen die we zagen als we bij de Chinees in de Binnen Bantammer een hapje Bami Rames gingen eten…”
Arnold lacht. “Dat weet ik nog. Ik aan de ene kant van de vissenkom, jij aan de andere en dan proberen om met zoenen tegen het glas de vissen te lokken. Wie het eerst een goudvis naar de lippen zag happen had gewonnen. Ook vertekend was je mooi!”
Ze glimlacht met een blik van tristesse. “Een mooie tijd, en het mooiste vond ik de avonden waarop we elkaars platen draaiden en kibbelden over waarom we een nummer zo mooi vonden. Muziek raakt je hart en er is niks mooiers dan daarover te praten, zelfs al is het ruzie maken. Weet je nog van Wish you were here? Dat nummer met die gitarist op een zolderkamertje, de radio en die vissenkom waarin we al jaren rondzwommen? We waren het direct eens. Een van de weinige keren…”
Akkoorden klinken in zijn hoofd: The same old fears? Hadden we die toen al?
Arnold maakt een gebaar naar de media-player op zijn scherm. Zijn après-satisfaction nummer staat al klaar. “Zal ik nu ook een muziekje opzetten? Da’s vast wel te horen aan jouw kant.”
“Ja, leuk, nostalgisch. Ik ben wel benieuwd hoe jouw smaak in die jaren is veranderd.”
Donkere synthesizerklanken creëren ruimte voor een stringsound en een in fase-effecten uitgespreide stem.
Speak to me with
tenderness
Speak to me with gracefulness
Speak to me with happiness and love.
Sylvia lacht: “Die moet ik aan mijn baas vertellen, dat zet ie in neonletters onder de naam van de site. Ze klinkt wel een beetje rauw. Geen jong ding met een synthesizer.”
“Ik denk dat ze van onze leeftijd is.”
Sylvia valt even stil. Ze knikt. “Is gezelliger praten zo, met een muziekje erbij. Na de peepshow kon ik afkicken en vond ik rustiger werk, ’t is geen vetpot, maar ik heb ik niet zo heel veel nodig. Trouwens, ik heb dat vissenkombaantje eigenlijk nog steeds, anders had je me nooit gezien. Ik verdien wat bij in de avonduren met de camera’s thuis. Modern spul, neemt bijna geen plek in.”
“Goh, een speciale invulling van thuis voor de buis.”
Ze lacht: “Jouw thuis voor de buis is blijkbaar ook niet wat je van huisje-boompje-beestje zou verwachten.”
Arnold bloost: Oei, die was raak…
Ze negeert zijn frons. “Ik ga echt met mijn tijd mee. Het lijkt wel op Het Nieuwe Werken, een soort thuiswerken, ik hoef er de straat niet voor op. Aan het einde van de shift zet ik de camera’s dicht en ga ik lekker mijn eigen dingen doen.”
Arnold slikt: “Met iemand?” Hij verbaast zich over zijn vraag. Hij voelt dat hij bloost.
Sylvia ziet het, dat kan hij merken. In full HD. Ze glimlacht: “Ik ben getrouwd geweest. Dat is alweer zo’n tien jaar terug dat het stuk liep. Gek, he? Ik zit zelf in dat leven, maar ik kon niet verdragen dat mijn vent zijn lol bij mijn collega’s ging halen en mij thuis liet zitten.”
Speak to me in loneliness
Speak to me in bitterness
Speak to me in faithlessness with love.
Arnold bloost nog dieper. “Ik eh… weet hoe dat werkt…” Hij houdt zijn adem in. Een stille schaamte vlamt op. Zou ze zien dat hij een hoofd als een boei heeft?
“Met mijn collega’s?”
“Mmmm…”
“Toen wij nog bij elkaar waren, had ik die collega’s nog niet. Als je me dat geflikt had zoals hij, had ik je net zo goed de deur uit getrapt.” Ze aarzelt: “Waarom deed jij het? Ik heb dat mijn vent nooit durven vragen. Ik was eigenlijk bang voor het antwoord… Dat het me net zo zou schokken als toen jij…”
Arnold voelt het zweet langs zijn voorhoofd lopen.
Speak to me in emptiness
Speak to me in failed success
Speak to me in speechlessness with love.
“Ik deed dat omdat ik miste wat jij me had willen geven…”
“Je was bang…”
You want to hide when
you’re alone
Where do you run to when you’re on your own?
You’re looking to find some peace of mind
But nothing’s in sight at the end of the line, oh no…
“Ja… ik was bang dat we…” Hij zucht geërgerd, “ik weet niet wat ik moet zeggen…”
So where do you hide when you’re alone?
Where do you run to when you’re on your own?
That dream in the dark just sank like a stone
That voice in your heart,
It won’t come to the phone,
It never comes
“Door een kind aan elkaar gebonden zouden worden en niet door liefde? Net zoals jouw…”
Arnold veegt het zweet van zijn voorhoofd. Even schaamt hij zich ervoor dat hij bij haar vol in beeld is.
“Ja, dat is het precies… Dat verhaal kreeg ik steeds maar weer te horen. Het voelde als een ontkenning van mezelf… Ik wilde niet de kans lopen dat door te geven. Dat mijn zoon of dochter hetzelfde zou moeten voelen als ik…”
“Ik had het met liefde gedragen en met heel, echt heel mijn hart ervan gehouden”, zegt Sylvia resoluut, “dat zeg ik juist nu nog. Omdat het van jou zou zijn geweest….” Haar blik vertedert, “omdat het van ons zou zijn geweest…”
Een traan trekt een spoor langs haar wang. “Bij mijn ex begon ik daaraan te twijfelen. Daarom heb ik geen kinderen.” Ze glimlacht bitter: “En ja, die klok stopt ook niet, hè?”
“Ik?”
“Ik voelde op gegeven moment aan dat mijn ex-echtgenoot een kind louter aan mij over zou laten. Er was geen wij. Dan kun je er beter niet aan beginnen. En dat was het begin van het einde.”
“Het spijt me…”
“Dat is jouw fout niet!”
Arnold schrikt van de scherpte in haar stem. “Oh, sorry…”
“Nu jouw verhaal!”
Arnold vat zijn vijfentwintig jaar in een goede vijf minuten kernachtig samen en verbaast zich erover hoeveel hij in die tijd zegt. Juist over zaken waarover hij met niemand praat. Als hij klaar is, wist hij opnieuw het zweet van zijn voorhoofd. “Geloof jij in toeval?”
Sylvia kijkt even nadenkend. “Nee.”
Een melding doorsnijdt haar gezicht. Tijd bijna verstreken. Nog drie minuten…
“Verdomde commercie!” moppert Arnold.
Sylvia lacht. “Zo werkt mijn baas nu eenmaal. Gezelligheid kent geen tijd maar kost wel geld.”
Arnold krijgt een ontzettend gevoel van urgentie. Als dit geen toeval is, moet hij nu iets doen. Hij krabbelt zijn emailadres groot op een papiertje en houdt het voor de webcam.
“Sylvia, ik wil graag met je praten. Ik denk dat we de beurs van je baas niet langer moeten spekken, ik geef het liever uit aan een etentje.”
“Mag ik erover denken? Ik moet nog even aan dit toeval wennen.”
“Tuurlijk, maar schrijf alsjeblieft mijn emailadres op. We hebben nog maar één minuut!”
“Even een papiertje zoeken!”
De seconden lijken tweemaal zo snel te tikken. Sylvia schuift terug achter het scherm en schrijft iets op. “Even bijdraaien! Ik kan dat laatste niet zo goed lezen!”
Arnold verschuift het briefje. “Zo goed?”
“Ja, hou…” Klik. Het zwarte scherm vertoont hatelijk Time’s up!
“Shit!” schreeuwt Arnold, “verdomd pokkenapparaat!”
Haastig logt hij opnieuw in op SpeakToMe-XXX.nl. Haar portret? Nergens!! Verrassingen werden blijkbaar niet afgebeeld. Was het contact nu verbroken?
Met een gefrustreerde zucht gaat hij zitten en staart naar het scherm. Minutenlang. De aquarium screensaver verschijnt in beeld. De vissen sabbelen aan het virtuele voer. Hij denkt aan de vissenkom in de Binnen Bantammerstraat. Aan hun lippen tegen het glas en de verwarde goudvis. Aan haar gezicht dat ook vertekend mooi was.
Mooi is… corrigeert hij zich.
Hij voelt regelrechte angst. Zou de vissenkom van net de laatste herinnering aan haar worden? Zou ze het adres goed opgeschreven hebben? Zou ze antwoorden? Werktuiglijk grijpt hij naar de fles wijn en schenkt in. Als ze niet antwoordt…
Het email tingeltje onderbreekt het aquariumgeklater. Hij beweegt de muis, opent het emailprogramma en klikt de nieuwe mail aan. Hij voelt een vreemde knoop in zijn maag. Heel anders dan de woedende steen van zojuist.
Arnold,
Toeval bestaat niet, misschien glimlacht het lot ook weleens.
De Chinees waar we altijd gingen eten in de Binnen Bantammerstraat bestaat niet meer. Maar O-Cha is ook goed, lekker Thais eten.
Komend weekend? Schrijf me. Sylvia.abc1959.663482@gmail.com.
Sylvia.
PS. Ze hebben een mooi aquarium daar. Meer ruimte dan in een vissenkom.
“Yessss!” schreeuwt Arnold. Met een stevige beweging zet hij de media player vol open.
Speak to me
Speak to me
With love
Hij zingt luidkeels mee…