Muziek: I due Fiumi van Einaudi gespeeld door Jeroen van Veen op piano
10 April 2022
Erna voelt zich niet lekker vandaag, dus we gaan ondanks het mooie wandelweer niet naar Delden. Daarom komt er ditmaal een alternatief rondje dat ik De Twee Beken Loop kan noemen. Bij ons in de wijk Hasseler Es.
De wijk Hasseler Es ligt in de voormalige Marke Hasselo, ooit een stukje platteland met essen, drassige beekdalen en woeste gronden. De voornaamste beken van Hasselo zijn de Hasseler Beek en de Hesbeek. Ze horen tot het bekensysteem dat water van de stuwwallen van Oldenzaal en Enschede afvoert richting de kleinere en grotere rivieren in het oosten.
Beekdalen zijn van oudsher drassig, en bij overvloedige regenval loop je kans op overstromingen. In het verleden stonden delen van (het dorp!) Hengelo regelmatig blank omdat de Elsbeek, Drienerbeek en Berflobeek de watervloed niet konden verwerken. Bij wolkbreuken gebeurt het soms nog steeds.
Er is zodoende druk gekanaliseerd en overkluist om de waterafvoer te reguleren, waardoor de beken hun natuurlijke karakter kwijtraakten. Vandaag de dag komen er projecten om dat karakter min of meer te herstellen, bijvoorbeeld de herinrichting van de Lemseler Beek hier in de buurt en het ontsluiten van de Elsbeek in het centrum van Hengelo.
De Twee Bekenloop dus. Ik begin mijn wandeling bij het oude bosje van Middelhoek. Als je via Topotijdreis in het verleden duikt en de legende van de kaart bekijkt, blijkt de Middelhoek een vrij drassig gebied. Mogelijk heeft men daartegen in de vijftiger jaren een bosje aangeplant aan de zuidoever van de Hasselerbeek. Drassig bleef het, maar het was een geweldig speelgebied voor kinderen.
Dit jaar is het echter rücksichtslos gekapt (foto 219 – 221). Ik heb ijverig gezocht in de gemeentestukken, maar niks gevonden. Een vreemde zet wanneer men zo gebeten is op de CO2-uitstoot, want bomen helpen die op natuurlijke wijze te compenseren, ze geven er zuurstof voor terug. Waarom dan een groene long kappen?
In de verwoesting die aan het Amazonegebied doet denken kun je zien, dat het terrein inderdaad drassig is. Bomen weghalen verbetert dat niet, denk ik.
Ik word nieuwsgierig naar het bosje erachter dat wel mag blijven staan. Door het oerwoud baggeren is geen optie in dit moeras, dus ik loop om.
Ik kom aan bij de vijver van de Hasselerbeek aan de rand van de Hasseler Es. Hier heb je een mooi uitzicht op de landerijen (foto 222 en 223). Dat blijft ook even zo, nu het plan voor een zonnecellenveld door buurtbewoners is verijdeld.
Aan de einder zie je het resultaat van een rare trend: Het zonder regels optrekjes bouwen op het platteland door de nouveau riche. Het mag dan “onder architectuur” zijn, maar het vloekt een beetje modernistisch met het karakteristieke boerenlandschap.
Uiteraard vraag ik ook af, waar ze het geld vandaan hebben voor zo’n huisje, want met gewoon werken kun je zoiets domweg niet betalen.
Ik loop westwaarts langs de Hasseler Beek (foto 224). Hier zie je het duidelijke effect van kanalisatie, kaarsrechte waterlopen voor optimale stroomsnelheid en stuwen voor niveauregeling. De stuwen zorgen voor een gefaseerd verval van ongeveer een halve meter. Hierdoor ramt niet alles meteen de heuvel af als er flink wat water is.
Het water is verrassend helder, met waterplanten op een zanderige bodem (foto 225). Of er vis komt te zitten, is de vraag, een halve meter stroomopwaarts springen bij een stuw zit er voor de meeste vissen niet in. Tegenwoordig worden er daarom in een aantal beken vistrappen aangelegd, een meer geleidelijk verval waar de vissen overheen kunnen komen.
Het uitzicht blijft ongehinderd op verdere resultaten van de regelloze bouw van rijke optrekjes. Hier valt het trouwens mee. Het ene huis lijkt op een Faller modelspoorhuisje uit Duitsland, het andere huis is een bakstenen optrekje dat je op de Waddeneilanden tegenkomt (foto 226). Ook hier is een modaal salaris volstrekt onvoldoende.
Ik kom aan bij het bosje aan de andere kant. Ja, ook hier zijn houtvesters bezig geweest, maar het meeste staat er nog (foto 227). Verder lopen wordt een probleem, want het land wordt een beetje moerassig (foto 228). Ik draai me dus op mijn schreden om en volg de Hasselerbeek stroomopwaarts weer terug. Daar zie ik en passant een voorbeeld van mooie lentekleuren (foto 229).
Het pad langs de Hasselerbeek is een populair wandelpad voor mens en door mens begeleid dier (foto 230 – 233). Ook hier weer de kaarsrechte waterloop waardoor de beek op een sloot lijkt. Hier kun je zien dat de stuw een enigszins variabele hoogte heeft, je kunt een plank in de sleuven schuiven. Dit is om water vast te houden in tijden van droogte (foto 233).
Ik loop de hele noordkant van onze wijk langs (foto 234 en 235), bewonder nog even het panorama op Deurningen met het onlangs gebouwde rijkeluiswijkje (foto 236). Onderweg kom ik een paar hondenbezitters tegen en een man met een fotocamera, ik stel tot mijn plezier vast dat het groeten op straat nog niet minder geworden is na het versoepelen van de coronamaatregelen. Ja, ik ben zelf meer gaan groeten op straat in de afgelopen twee jaar.
Na een aardige wandeling met hier en daar modderpoelen (foto 237) kom ik zo maar aan bij een raadsel (foto 238). In oude tijden liep de beek nog voorbij de spoorlijn en kwam uiteindelijk op de Lonnekerberg uit, een van de bultjes op de Enschedese stuwwal. Tja, dat is blijkbaar verleden tijd. Er komt water uit de pijp, maar waar het precies vandaan komt?
Dat was de ene beek van de Twee Beken Loop. Ik loop de bewoonde wereld weer in (foto 239) op weg naar de andere.
De Hesbeek loopt precies tussen twee hoger gelegen stukken van de Hasseler Es door. Bij het ontwerp van de wijk heeft men de beek in de wijk geïntegreerd. Ja, deels gekanaliseerd (foto 240), maar ook uitgewerkt in waterpartijen (foto 241 – 243), wat de wijk een groen aanzien geeft. Bij de scholen (foto 243) is zelfs een fontein aanwezig.
Ik ben bijna thuis. De Hesbeek stroomt rustig rechtlijnig door. Tot mijn verrassing zie ik een eendenfamilie tegen de stroom in zwemmen. Tuurlijk, het is lente, maar ik had op deze tijd nog geen kleine eendjes verwacht.
Ik loop onder het viaduct van de Noordelijke Esweg door en bewonder nog even de waterpartij bij de Beppie Nooystraat (foto 245 – 247). Ik zie een klein meisje met een vaartje het pad af stuiven in een elektrische miniatuur Maserati met geluid. Haar doel is het klimrek.
De elektrische miniatuur Maserati stemt me tot nadenken. Het zal zeker geen goedkoop speelgoed zijn. Maar als puntje bij paaltje komt? Dan is zelf hangen aan het klimrek toch leuker. Wat doet dit soort speelgoed met de fantasie en creativiteit van kinderen? Ik fantaseerde vroeger nog ruimtecapsules met het frame van een lampenkapje.
Ik loop mijn eigen straat in. Goed, vandaag niet de essen en bossen van de Oale Groond in Delden, maar een wandeling in mijn directe omgeving is ook niet te versmaden.
Vandaag dus een Rondje Twickel buiten Twickel.