Muziek: Wals uit de Lyrische Stukken van Grieg gespeeld door Haakon Austboe op piano
20 December 2023
Donkere dagen en Kerstverhalen
De honderd vier en zeventigste. De een na laatste van 2023. We beleven opmerkelijk sombere donkere dagen voor Kerstmis dit jaar. Het valt echt op, hoe meer er nadruk wordt gelegd op energie- en klimaatcrisis, hoe meer kerstlampjes er in de tuinen verschijnen. Met als topper het 50.000 lampjes “Hengelose Kersthuis” bij ons in de wijk. Dit op zich een beetje overdadige initiatief werd in de krant direct gecanceld met een poll onder het kopje “Kun je dit wel maken in deze klimaatcrisistijd?”
Al die crisisreclame kost zeker niks?
Opmerkelijk
De donkere dagen voor Kerstmis tonen een vervelende trend in onze wijk. De gemeente heeft net overal “slimme lantaarnpalen” van het merk Sustainder neergezet. Energiebesparend, veilig en effectief.
Veilig? Hoezo? Hierdoor worden de straten veel donkerder, want deze lampjes gaan pas echt aan als er grotere voertuigen langskomen, op voetgangers reageert het paaltje niet. Je kunt je nu als rover of verkrachter weer veilig in de bosjes verstoppen om onverwachts toe te slaan. Eenzelfde euvel tref je aan op de fietspaden, het licht gaat pas goed aan als je onder de lantaarnpaal door rijdt, terwijl je liever wat zicht had gehad op wat voor je ligt.
Een merkwaardige contraproductiviteit. We hadden lantaarnpalen toch voor de publieke veiligheid? Of gaan ze dit onveilige gevoel straks “compenseren” met ingebouwde surveillance camera’s, bewegingsdetectoren en 5G hardware om ons dag en nacht in de gaten te houden? Sustainder wil je dat graag verkopen, ze hebben een rijk surveillance optiepakket in de aanbieding.
Alweer zo’n “klimaatinitiatief” waar bedrijven schathemeltjerijk worden van ons belastinggeld.
***
Er blijkt bij herhaling een opvallende samenhang tussen coronavaccinatie en toename van sterfte onder gevaccineerde bejaarden op te treden. Te veel om toevallig te zijn, velen overleven de heftige reactie op de coronavaccins niet. Dat zou een reden tot nader onderzoek moeten zijn, plus terughoudendheid met steeds weer nieuwe boosterrondes, want het middel lijkt zo langzamerhand erger dan de kwaal.
Men wil dat echter op de een of andere manier niet weten. Onderzoek werd eerder dit jaar weggestemd, er was een politieke ommekeer op 22 November nodig om het weer op de agenda te krijgen. Wederom koppen de dagbladen Volkskrant en NRC ongefundeerd dat de oversterfte niet veroorzaakt kan zijn door coronavaccinatie. In plaats daarvan gooien ze het op valpartijen. Tja, en waardoor komt die duizeligheid dan?
Muziek in de Luie Stoel
De muziek van Edvard Grieg (1843 – 1907) past prima bij de vooravond van de kortste dag. Reeds in zijn jeugd kreeg hij een voorliefde voor de Noorse volksmuziek die in zijn composities regelmatig terug zou komen. Hij vertegenwoordigde zo de trend van de revival van volksmuziek bij de klassieken die we bijvoorbeeld in Spanje bij Granados en Albeniz terugzien.
Door ademhalingsproblemen moest hij zijn concert carrière staken en wijdde hij zich geheel aan componeren van muziek met een sterk Scandinavische inslag. Hij componeerde een breed oeuvre van orkestwerken, kamermuziek, toneelmuziek, liederen en solostukken voor piano. Grieg was een meester in miniaturen, kleine krachtige composities op de piano. Daardoor zijn onder meer zijn Lyrische Stukken een goede bekende van veel amateur musici.
De bekende wals uit de Lyrische Stukken vormt de (korte) achtergrondmuziek. Het stuk komt uit een integrale opname van Grieg’s pianomuziek, gespeeld door Haakon Austbø.
Boek op Schoot
Op een boekenmarkt vonden we een tijdje geleden een bundel De Twintig Mooiste Kerstverhalen, een uitgave uit 1988. Korte verhalen van schrijvers uit een ver verleden, zoals Andersen (van de sprookjes), Stevenson (van Schateiland) en zelfs Felix Timmermans. Een mooie gelegenheid om die eens op te pakken.
Opvallend bij alle verhalen is de ietwat wijdlopige schrijfstijl. Het zijn verhalen waarvoor je even de tijd moet nemen. Het trage tempo is vanavond aangenaam, ik haast me niet.
Uit het boek krijg ik een aardige indruk wat de elementen van een kerstverhaal allemaal kunnen zijn. Weerzien met familie na lange afwezigheid. Onverwachte transformaties, een knorrige en beangstigende hoofdpersoon blijkt opeens een weldoener. Berouw over zonden en misdaad. Opofferingsgezindheid. Vergeving. Bezoek van Gene Zijde en hedendaagse engelen.
De bundel begint met Het Meisje met de Zwavelstokjes van Andersen. Als kind vond ik het al een heel tragisch en verdrietig verhaal en de goede afloop (het meisje stierf en ging naar de hemel) begreep ik niet helemaal. Een echt kerstverhaal zit er ook bij: Het Leven van Jezus van Felix Timmermans. Deze situeert het kerstverhaal in Vlaanderen. Ja, in Vlaanderen ligt ook een Nazareth, ietwat ten zuiden van Gent. Leuk om te lezen, ook door het veelvuldig Vlaamse taalgebruik.
Kortom een boek om even lekker in de stoel bij de kachel te kruipen. Wat ik ook doe, met de kerstboom met de lichtjes en een geschiedenis aan versiering vlak naast me.
Gitaar op Schoot
Ik word weer wat actiever op de gitaar. Het is kersttijd, dus de 16 Kerstliedjes in de zetting van Peter Gerits komen weer op de standaard. Daarnaast oefen ik nog even op de stukjes voor de on-line gitaaravond van morgen. Ik heb materiaal paraat, dat is dan weer een goede spin-off van mijn oefeningen van het afgelopen half jaar.
Knutselen met Blokjes
Ik keer de doos van de Piratenboot om en zoek de blokjes bij elkaar voor achtersteven en boeg. Ik ben aardig scherp vandaag, slechts een enkel stukje kost me heel veel moeite om te vinden.
Verhaal voor het Slapen Gaan
Eigenlijk heb ik deze week het verkeerde boek onder handen vlak voor het slapen gaan: Spiritueel Incorrecte Verlichting van Jed McKenna. Hij trekt in dit boek een parallel tussen de zoektocht naar verlichting en de waanzin van de jacht op de witte walvis door Kapitein Achab in Moby Dick van Herman Melville. Daarnaast speelt de dialoog tussen Arjuna en Krishna uit de Bhagavad Gita een rol. Arjuna schrikt terug omdat hij ziet dat hij om verlichting te bereiken alles wat hem lief is zal moeten vernietigen. Krishna overtuigt hem om dat toch te doen.
Ik krijg uit McKenna’s boek de sterke indruk dat Verlichting ook Verduistering met zich meebrengt. Daar komt bij, dat ik op gegeven moment het contact met het boek kwijtraak, ik lees wel, maar heb geen idee meer waarover het nu precies gaat.
Een specifieke uitspraak blijft me echter wel bij: Alle leringen ontlenen hun bestaansrecht aan maar één ding, namelijk NIET doen. Verboden. Onthechting van de wereld. Een opmerkelijke loskoppeling, die ook kan leiden tot onverschilligheid. Die onverschilligheid van de verlichte sijpelt overal door in zijn boek. Dat wringt bij mij.
Maar toch. Ik heb Moby Dick gedownload. Gratis beschikbaar in het Engels. Ik ben wel benieuwd naar deze klassieker.