Muziek: Hochzeitstag auf Troldhagen, een lyrisch stuk van Edvard Grieg, gespeeld op piano door Haakon Austbø
29 Mei 2024
Premiersdansje, Familieopstellingen en AI-logica
Nummerrr een negen zeven. De laatste van de Meimaand. Een behoorlijk regenachtige dag vandaag. Lieden die zich de afgelopen jaren zorgen maakten over het grondwaterpeil wegens droogte, worden op hun wenken bediend. Zouden ze een paar Arabieren hebben ingehuurd om het te laten regenen?
Opmerkelijk
Het dansje rond de premier gaat voort. Uit de krochten van de ambtenarij hebben ze er weer eentje tevoorschijn getrokken. Een ambtenaar met als specialiteit “veiligheid” gezien zijn carrière bij de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Daarnaast een grote bewonderaar van Rutte.
Het lijkt mij een gevalletje van de regen in de drup. Eens kijken wat er over deze mijnheer boven water komt, dat hij zijn kandidatuur moet intrekken. Wellicht kunnen we beter een premier van de straat trekken. 😉 Mijn vrouw heeft zich al opgeworpen als kandidaat.
Muziek in de Luie Stoel
Op de mp3-speler blader ik naar Lyriske stykker (Lyrische stukken) van Edvard Grieg (1843 – 1907), gespeeld door Haakon Austbø op piano.
Grieg schreef 66 kleine stukken voor piano in tien bundels Lyriske Stykker tussen 1871 en 1901. Daarmee kreeg hij toegang tot de markt voor huismuziek. Vooral het eerste deel is zeer populair bij amateur pianisten. Stemmingsmuziek en miniaturen, sfeervol voor de langere ritten in de auto.
De invloed van de Noorse volksmuziek is duidelijk, Grieg volgde niets voor niets een trend waarin klassieke componisten teruggrepen op hun eigen volksmuziekidioom.
Ik pak een van de bekende thema’s uit deze set: Hochzeitstag auf Troldhagen. Grieg componeerde dit stuk ter gelegenheid van zijn 25e huwelijksdag. Troldhaugen is de naam van Grieg’s huis in Bergen, Noorwegen. Een comfortabel landhuis aan de oevers van een fjord dat Nordåsvannet heet. In de tuin staat het bekende hutje waarin Grieg zijn composities schreef. In Grieg’s tijd lag het huis een behoorlijk eind van het stadscentrum, maar zoals in zovele gevallen is de bebouwing sindsdien flink uitgebreid. Troldhaugen is tegenwoordig een museum.
Boek op Schoot
Bram Bakker’s boek Oud Zeer van vorige week vestigde mijn aandacht op familieopstellingen. Mijn familiegeschiedenis geeft aanleiding om onderzoek te doen, temeer omdat we ooit in een gezinstherapie zijn geweest die in mijn herinnering een vroege systeemtherapie was. Die had overigens geen resultaat en zetten de tegenstellingen wat mij betreft meer op scherp.
Daardoor kwam ik terecht bij het werk van Els van Steijn met haar Fontein-trilogie. Ik besloot het eerste deel aan te schaffen. Al lezend kreeg ik echter het gevoel dat ik op de verkeerde weg zat. De principes achter het familiesysteem waren interessant, maar ik zocht iets met meer verbinding met de praktijk. Hoe doe je zoiets? Daardoor kwam ik terecht bij De kracht van Familieopstellingen van Vincent van der Burg.
De familieopstelling, een methode om onbewuste familiepatronen en hun invloed op de leden daarvan te onderzoeken en mogelijk te verhelpen, is een systeemtherapie, met gezinstherapie en relatietherapie als belangrijke toepassingen. Mensen vormen onderdeel van een (familie)systeem waarin bepaalde verbindingen en erfenissen lopen die onbalans in de individuele leden kunnen veroorzaken. Met het uitvinden hiervan kun je werken aan oplossingen voor bijvoorbeeld psycho-sociale problemen.
Men ziet Bert Hellinger (1925 – 2019) als grondlegger van de familieopstellingen. Als missionaris in Zuid Afrika observeerde hij de gang van zaken bij families waar meerdere generaties onder een dak woonden en soms ook aan voorouderverering deden, een generaties overspannend systeem.
Hij onderkende drie belangrijke krachten in het familiesysteem: Binding (iedereen heeft recht op een plek in het systeem), Ordening (iedereen heeft zijn (soms hiërarchische) plaats in het systeem en Balans (het evenwicht tussen geven en nemen is het systeem). Het systeem “corrigeert” daarbij afwijkingen via verschillende generaties van familieleden. Zo kun je verstrikt raken in de rol van een familielid dat uitgesloten is, want de binding moet worden hersteld.
De methode is in de wetenschap omstreden, maar blijkt in een groot aantal gevallen te werken.
Van der Burg begint met de beschrijving van een familieopstelling en voegt direct een paar oefeningen toe om met de materie te spelen. Ik heb alvast de Lego-poppetjes tevoorschijn gehaald om na herlezen van hoofdstuk 1 de eerste oefening te doen.
Dit boek heb ik op korte termijn nog niet uit!
Gitaar op Schoot
Ik zet de recorder aan en maak een aantal opnames van twee stukken uit Diez Piezas Fugaces van Maximo Diego Pujol.
El Cubanito is een stuk in de habanera vorm met een groot aantal doorbindingen. Tellen is lastig en zeker met Latin ritmes niet mijn sterkste punt. Ik heb het stuk een aantal malen beluisterd. Het spelen lukt, maar ik heb niet het gevoel dat ik volledige controle heb over het ritme. Ik neem het op in verschillende tempi.
Aire de Antigua Milonga is een refrein-couplet vorm zoals bij de Argentijnse Estilos. Vooral de rechterhand vingerzetting vraagt aandacht. Ook dit stuk neem ik op in diverse tempi.
😉 Afluisteren doe ik morgen, dan is de veroordelingsperiode voorbij!
Verhaal voor het Slapen Gaan
Ik pak het laatste verhaal uit de Science Fiction bundel De beste SF van Meulenhoff. Dat is Ik talmde een Ademtocht (For a Breath, I tarry) uit 1966 van Roger Zelazny (1937 – 1995). Zelazny was mij vooral bekend door de Amber-reeks.
Het verhaal is post-apocalyptisch, de mensheid heeft zichzelf vernietigd en alles wat overblijft is een aantal robots en Artificial Intelligence platformen. Deze zijn gehoorzaamheid verschuldigd aan mensen, maar aangezien deze er niet meer zijn, opereren ze zelfstandig.
Er zijn twee heersende instanties, de satelliet SolCom in de hemel en de onderaardse DivCom die als backup voor SolCom was bedoeld, maar eigen ambities heeft. Deze breinen sturen AI onderdanen aan en proberen elk de wereld te herbouwen en te domineren.
Op de Aarde zijn twee agenten van beiden actief: Frost op het Noordelijk Halfrond en Beta op het Zuidelijk Halfrond. Frost heeft tijd voor een bijzondere hobby zonder tussenkomst van SolCom, hij verzamelt oude sporen en kunstvoorwerpen van de mensheid. Zijn logica kan de aard van de menselijke kunst niet vatten en daarom wordt het voor hem een obsessie om erachter te komen wat mens-zijn nu eigenlijk is. Uiteindelijk wordt Frost’s streven om zelf mens te worden.
Op een dag ontmoet hij Mordel, een agent van DivCom, die hem talloze boeken kan laten lezen die ooit geschreven zijn door mensen. Op de voorwaarde dat hij DivCom zal dienen als hij het opgeeft op mens te worden. Zijn queeste wordt het om de onlogica van de mens te doorgronden. Hij doet verschillende pogingen die mislukken, maar hij geeft niet op.
Uiteindelijk vindt Frost ingevroren lijken van mensen en gebruikt de gegevens die hij ontdekt om hen te analyseren. Daarmee komt hij in opstand tegen SolCom die verordonneert dat ieder gevonden lichaam van een mens vernietigd moet worden.
Uiteindelijk weet Frost zijn bewustzijn in een werkend menselijk lichaam over te brengen. Als mens kan hij de vijandschap tussen SolCom en DivCom beëindigen en stelt hij Beta voor om haar bewustzijn in een vrouw te implanteren.
Beta zegt oké, en zo ontstaan er een nieuwe Adam en Eva om het mensenras voort te zetten.
De filosofische discussies rond de logica om de mens te begrijpen zijn humoristisch, omdat de machines niet onlogisch kunnen denken. Dit typisch menselijke gedrag vormt de basis voor de creativiteit die de machines niet bezitten.
De novelle van Zelazny is een oud verhaal, dat juist in deze tijd van kunstmatige intelligentie en transhumanisme weer betekenis krijgt.