Muziek: Spanisches Lied, een bewerking van Liszt van een lied van Dessauer, gespeeld door Leslie Howard op piano.

2 April 2025

Lintjesklucht, Zomertijd en Droneoorlog

Schermloze Avond 241. We zijn zonder ernstige Een April grappen de dinsdag doorgekomen. Alle veters zitten nog vast. In de Angelsaksische sfeer noemen ze dit Aprils Fools Day, vernoemd naar degenen die bleven vasthouden aan April als eerste maand van het nieuwe jaar. Gezien de namen van de maanden (September – December, in het Latijn 7^e – 10^e) hebben de Aprils Fools een punt.

Ter compensatie maken we vandaag de lintjesklucht mee.

Opmerkelijk

De Nederlandse politiek houdt zich steeds minder bezig met regeringszaken. In plaats daarvan spelen zich allerlei spelletjes in de periferie af. Deze week speelt de lintjeskwestie, waarbij de linkerkant zich al verheugt om een motie van wantrouwen tegen dit “ultrarechtse” kabinet in te dienen.

In het voorjaar kennen we naast Gouden Regen die zo fraai in bloei staat langs de weg ook een lintjesregen. Een koninklijk blijk van waardering middels een hiërarchie van ridderorden voor mensen die afgelopen jaar maatschappelijk iets betekend hebben. Nee, je kunt niet solliciteren, iemand moet je voordragen.  Dan gaat er een procedure met een reglement van het Kapittel voor de Civiele Orden overheen. Eisen zijn onder meer een onbesproken gedrag van de decorandus of decoranda (dus geen strafblad). (😉 Twee termen? Latijn kent twee genders, hoor). Je kunt zowel een Nederlands onderdaan als een vreemdeling voordragen.

😉 Tja, het is wel wat minder geworden met die koninklijke onderscheidingen. In vroeger tijd kreeg je nog een titel, kasteel, land en lijfeigenen als je jezelf verdienstelijk had gemaakt en nu moet je het doen met een medaille die sterk lijkt op wat je bij de Avondvierdaagse kunt opspelden. We moeten wel aantekenen dat “maatschappelijk belang” in vroeger dagen iets anders gedefinieerd was.

Waar gaat de rel om? Minister Faber van Asiel en Migratie weigert de voordracht van een aantal vrijwilligers van het Centraal Orgaan Asielzoekers voor een lintje te accorderen omdat dat haaks staat op haar beleid, het ontmoedigen van de asielinstroom. Daarom tekenen andere bewindspersonen dat maar.

Het is boegeroep en schande spreken over de minister alom en de messen zijn al geslepen, de bekende racisme- en discriminatietroeven liggen op tafel. Links ziet een kansje om het huidige kabinet te vloeren. Als dat gebeurt ligt een groen rampenbeleid op de loer plus het opfikken van onze eigen populatie groene blaadjes aan het front in Oekraïne voordat ze überhaupt de kans hebben gekregen om dor hout te worden.

Feit blijft, dat migratie inderdaad ingeperkt moet worden, met als illustratie de wantoestanden rond een aantal AZCs in Nederland en de grote onrust die de gedwongen komst van extra AZCs bij de autochtone bevolking veroorzaakt.

Al dat geharrewar zou voor mij als vrijwilliger een reden zijn om me ver te houden van dit gepolitiseerde en polariserende circus. Ik denk dat de COA-vrijwilligers menen dat ze goed werk doen. Laat dat genoeg zijn, je ziet wat er gebeurt als je de waardering aan anderen overlaat.

***

De klok is weer verzet, een uur verder. De zomertijd, de Angelsaksen noemen het Daylight Saving Time. De perfecte opmaat voor een weekje voorjaarsmoeheid wegens bioritme verstoring. Ik heb er ieder jaar last van.

De Eerste Wereldoorlog bracht de zomertijd in Das Reich en de bezette gebieden. Nederland paste zich volgzaam hierop aan en werd zo de-facto toen al Duits bezet gebied. Na de Tweede Wereldoorlog werd de zomertijd haastig afgeschaft.

In 1973 kwam de zomertijd terug onder het mom van energiebesparing. Inmiddels is dit geen argument meer, omdat daglicht steeds minder positieve invloed heeft op de energie-afname. 😉 Nee, zonnepanelen helpen niet, want je kunt overtollige energie niet zo snel opslaan.

Men onderzocht de zaak en kwam tot de conclusie dat zomertijd/wintertijd schakelen slecht is voor de gezondheid. Van afschaffing is het helaas nog niet gekomen. Wat mij betreft kan dat niet snel genoeg gaan.

***

Een Ipsos onderzoek geeft aan dat er steeds meer aandacht en acceptatie komt voor het Suikerfeest, de traditionele afsluiting van de Ramadan bij de Moslims. 😉 Daar is een heel banale reden voor: Het Verdienmodel. Kijk maar eens in de supermarkt,  Eid al Fitr en halal zijn hot.

Het lijkt heel gezellig, die Iftar eetmanifestaties op straat tijdens de Ramadan. Dat dachten ze in Amsterdam bij de Iftar van de Palestijnse Gemeenschap Nederland ook. Alleen wel met geklooi rond het verbranden van Israëlische vlaggen onder kreten van Dood aan Israël door lieden die zich vermomden als “de mannen van Deif”, een Hamas terrorist. De autoriteiten vonden dit binnen de vrijheid van meningsuiting passen.

Dat zou je als rechtgeaarde moslim toch de eetlust moeten ontnemen, nietwaar? Want de Ramadan ging toch om genade en barmhartigheid? Had dat niet iets te maken met de Grote Jihad? En wat krijgen we te zien? Slechts de héééél kleine Jihad…

Muziek in de Luie Stoel

Op zoek naar een rustig muziekje op de hoofdtelefoon stuit ik op Liszt Song Arrangements gespeeld door Leslie Howard op piano.

De Hongaarse componist Franz Liszt (1811 – 1886) stond in zijn jeugd bekend als wonderkind. Muzikaal onderricht ging niet van een leien dakje wegens het kostenbewustzijn van zijn vader en omdat de directeur van het Parijse conservatorium een hekel aan wonderkinderen had. Desondanks maakte Liszt furore, werd pianovirtuoos  en verkreeg de status van een popmuzikant in de negentiende eeuw.

Composities van liederen met of zonder woorden waren zeer populair in de Romantiek. Componisten zoals Schubert, Schumann, Mendelssohn en Beethoven brachten het repertoire tot wasdom. Zo ontstond er ook een markt voor de thuismuzikant.

Net zoals Cees Hartog dit deed met de popsongs van nu voor de gitaar, sprong Liszt er een beetje op in met zijn liedarrangementen, speelbaar voor op de piano thuis. Speelbaar voor de gemiddelde amateur? Geenszins! Je moet van heel goeden huize zijn, wil je de melodie op juiste wijze uit de notenbrij verheffen.

Achtergrondmuziek wordt Liszt’s bewerking van Nach Sevilla van de Hongaars-Oostenrijkse componist Joseph Dessauer (1798 – 1876). Tikkie Spaans met een Bolero ritme.

Boek op Schoot

Via een uitzending van De Nieuwe Wereld kwam ik in aanraking met Over het verdwijnen van Rituelen van de Duits-Koreaans filosoof Byung-Chul Hang (*1959). Interessant! Een ebook is snel aangeschaft.

Rituelen en tradities brachten ooit stabiliteit en saamhorigheid in de maatschappij. De seizoenen van het jaar lagen vast in rituelen, religie en staat hadden herkenbare rituelen en een mensenleven werd gekenmerkt door rites de passage. De huidige neoliberale op productie gerichte maatschappij heeft veel rituelen verdrongen. De nadruk is komen te liggen op arbeid, productie en prestatie.

Byung-Chul Hang toont geen nostalgie richting de oude rituelen. Hij beschrijft ze wel om aan te geven hoe het huidige neoliberalisme en postmodernisme ons hebben losgeweekt van onszelf. Resultaat is ontevredenheid, de hang naar steeds iets nieuws, en gebrek aan verbinding met wat en wie dan ook. Een ideologie (klimaat bijvoorbeeld) laat al snel het masker vallen en blijkt wrang genoeg een verdienmodel voor enkelen.

Ik herken de beelden. Zinloos scrollen op zoek naar zingeving in berichtjes die vervluchtigen op het moment dat je ze aanklikt waarbij je jezelf geen tijd geeft om te verstaan wat je leest, want de stroom gaat verder. Met geestelijke vlakheid en korte lontjes als resultaat.

Byung-Chul Hang komt met een aantal wrange voorbeelden. In het hoofdstuk Van duel naar Droneoorlog beschrijft hij de verwording van het conflict ritueel tot dood- en vernietigingsproductie.

Er bestonden ooit regels en rituelen voor oorlogsvoering waarbij het conflict beperkt werd tot combattanten. Nu is dat niet langer zo. De verregaande automatisering ontmenselijkt oorlog nog meer.

Dronepiloten op veilige afstand van het front produceren doden bij de vijand en strijden om een plekje in The Hall of Fame. Net een computerspelletje.

Toen bleek dat de massa-executies van Joden teveel mentale belasting vormden voor de Nazi-executeurs, ontwierp men de gaskamers, zodat de “raszuiveren” niet geteisterd  zouden worden door spijt omdat ze persoonlijk een medemens hadden gedood. Het systeem deed dat voor ze. Grundlich en industrieel.

Eenzelfde ontwikkeling zie je nu in de moderne technologische oorlogvoering. Geautomatiseerd en klinisch en vooral afstandelijk. Een druk op de knop, zonder worsteling met gevaar voor eigen leven. Op veilige afstand, zodat men niet hoeft te ondervinden wat men eigenlijk aanricht. Dat spaart een hoop shell-shocked veteranen.

Illustratief zijn de vele opvallend populaire drone filmpjes uit Oekraïne waarin voertuigen met inzittenden en al worden geroosterd en soldaten in stukken worden geschoten waarbij je nog net hun kronkelende doodsstrijd kunt volgen. Een beeld, een paar pixels afstandelijkheid van de dood van een mens met zijn of haar geschiedenis en verbindingen. Mission accomplished, KIA.

Een mens als data, een onpersoonlijk coördinaat waar je een drone of kruisraket op afstuurt om hem/haar te elimineren. Bediend door mensen die bevelen van hogerhand opvolgen en een lintje krijgen als ze boven in de Hall of Fame staan. Jawel, productie draaien is belangrijk!

Wij doden mensen op basis van metadata, meent men bij de CIA. Dat wordt nog wat als er kunstmatige intelligentie bij komt kijken. Kill by Algorithm.

Al met al blijkt Over het verdwijnen van Rituelen geen optimistisch boek. Het laat een aantal wrange gevolgen zien van de opgefokte productie en prestatiemaatschappij en noopt tot grote behoedzaamheid bij technologische ontwikkelingen die je ontmenselijken en tot data degraderen.

Dat mag niet gebeuren. Er moet iets blijven dat de nachtrust van Mijnheer de President verstoort en hem/haar wellicht laat inzien dat de handelwijze verkeerd is.

Verhaal voor het Slapen Gaan

Ik lees lekker door in De Italiaanse Postkoets van Bertus Aafjes (1914 – 1993). Een nostalgische kijk op Italië waarbij je heel soms de tijd kunt herkennen uit bepaalde zinsneden.

Het is grappig om te zien dat het ritueel een belangrijke plaats inneemt en het nostalgische en mogelijk niet meer bestaande beeld van Italië bepaalt.

Het Katholicisme speelt daarbij zeker een rol. Bijvoorbeeld in het verhaal van de Engelbewaarders waarin het misdienaartje Giovanni Frontini ontdekt dat bewaarengelen zich na de dood van hun beschermeling niet in de klokkentoren blijven hangen. Gebed en bedevaart redden zijn leven na zijn val van de klokkentoren. 😉 Moraal van het verhaal: Ook al ben je als Italiaans dorpeling extreem communist, je gelooft nog steeds dat Maria wonderen kan doen.