Muziek: Die Nacht – Du bist Nicht Allein van het album Tag und Nacht van de groep Schiller
20 Januari 2021
Avondklok en de Kunst van het Ongelukkig zijn
Schermloze Avond 26, lekker rustig na de zoveelste persconferentie, nu zelfs eentje op woensdagmiddag. Zou het een charme-offensief worden voor de verkiezingen in Maart?
Men grijpt naar een avondklok. Sperrzeit, wer draussen ist, wird ohne Rücksicht erschossen. Dat leerden we vroeger op school als we in de buurt van 4 Mei kwamen. Gelukkig zijn BOA’s (nog) niet gewapend.
Inspiratie voor de muziek van vanavond: Tag und Nacht van de Duitse synth-groep Schiller. De achtergrondmuziek wordt Die Nacht – Du Bist Nicht Allein, de titelsong van mijn gelijknamige verhaal over Berlijn uit de tijd van de Muur (zie ook hier). Het liedje heeft verrassende Corona-parallellen. Het beschrijft een donker dreigende nacht vol wantrouwen en angst, net deze tijd, maar ook de wil om je er niet door te laten pakken. Het eind van het liedje montert me op.
Ein neuer morgen wird kommen und er bringt Hoffnung für jeden
Der neu geboren unter Schmerzen aus dem Koma erwacht
Damit das Feuer des Herzens auf ein Neues entfacht,
Dass hat das Leben jeden Tag in diesen Händen verbracht
Damit das Licht der Nacht ein Ende macht.
Du bist nicht allein
Ich bin immer hier, um da zu sein
Du bist nicht allein
Ich bin immer hier, um da zu sein
Es liegt nur an dir
Vorige week was ik triest omdat ze maar door en door blijven gaan met die lockdown, er is geen perspectief en steeds verschijnt er weer een nieuwe variant. Vandaag word ik echter opstandig, een avondklok gaat me te ver, want als je eenmaal zo’n klokje hebt, gaan ze vast de tijd verzetten naar voren. Als het precedent er eenmaal ligt. Zie je al het voor je? Straks mag je na zes uur al niet meer op straat. Zit je net in de file, of moet je na je werk nog boodschappen doen? Of een luchtje scheppen? Dit schuift een deel van de “drukte” gewoon naar de dag.
Die opstandigheid is wel nieuw voor me. Ik probeer al sinds het begin van de crisis me te schikken, gewoon om anderen niet bang te maken. Normaal gesproken heb ik zelf geen last van een avondklok om negen uur ’s avonds. We gaan heel weinig weg en zijn als we al iemand bezoeken op dat moment ook wel thuis. Anderen zullen er veel meer last van hebben.
Maar nu stuit het me tegen de borst.
Ik maak tussen de middag een vast rondje alleen op de fiets om de mistflarden van thuiswerken uit mijn hoofd te verdrijven. Ik probeer dat iedere dag te doen, al was het maar om Coronakilo’s te voorkomen. Ik kom bijna geen mens tegen, alhoewel, de laatste tijd is het aantal wandelaars onderweg wel toegenomen. Ik geef ze gelijk, frisse lucht is een levensbehoefte.
Het is aardig weer en er zit iets verfrissends in de lucht na het gemiezer van de laatste dagen. Lekker ademhalen. Ik bedenk me: Dit pakken ze me niet af, hier ligt mijn grens. Dus voor mij geen Franse toestanden met Ausweise en geregistreerde routeplanning om een wandelingetje te mogen maken. Die avondklok is de grens, van overdag moeten ze afblijven.
Ik ben na de muziek in de luie stoel de stemming voor een bijzonder boek: De Kunst van het Ongelukkig zijn van Dirk de Wachter. Een stukje relativering in de huidige geluk- en maakbaarheid vererende maatschappij. Citaat: Je moet het geluk niet willen meten, wees er maar gewoon gelukkig mee. Een tevreden leven leiden is al heel wat.
Dat is op dit moment ook een echte uitdaging in deze tijd. Hoe blijf ik tevreden (en daarmee gezond), hoe hou ik mijn relaties betekenisvol onder het regiem van uitsluiting van letterlijke nabijheid. Dat vind ik lastig, deze hele crisis werkt isolerend. Wat ook precies de bedoeling is om ons te knechten, lees ik weleens, verdeel en heers, weet je nog? Een deprimerende gedachte waarvan ik hoop dat die niet klopt.
Een ander citaat: Streven naar het geluk als levensdoel is een vergissing. Streven naar zin en betekenis, daarentegen, is waar het leven om draait.
Inderdaad, als je zin en betekenis hebt, is dat een groot geluk. De auteur noemt altruïsme een aandrijver voor zingeving en betekenis. Hij heeft een punt, ik ben daar niet zo heel actief mee, altruïsme betreft mijn directe kring. Voor iets daarbuiten besteed ook ik mijn liefdadigheid uit aan instellingen die vervolgens een directeur nodig hebben met een marktconform salaris.
Aan de andere kant probeer ik juist nu wat kleine dingen in te brengen. Een groet in het voorbijgaan, een glimlach, een losse opmerking. De buurvrouw die de hele dag thuis zit en we nooit spreken spontaan een bloemetje meebrengen. Al dat soort kleine dingen. Dirk de Wachter noemt dat Petite Bonté, kleine vriendelijkheid, die druppel op de gloeiende plaat die al verdampend soms mist in je ogen brengt.
Soms voel ik me wel schuldig, waarom alleen druppels? Dat komt natuurlijk ook omdat de media de ellende in de wereld uitgebreid over je uitstorten op soms psychologisch onverantwoorde wijze. Niet iedereen gaat naar de derde wereld om zijn of haar leven op te offeren aan de goede zaak. De wereld direct om ons heen is er ook. Tevredenheid begint in die wereld.
Ik heb behoefte aan tevreden zijn, dus probeer ik op de gitaar een paar Tisserand stukjes op te nemen voor mijn Youtubekanaal. Het bijzondere met deze stukjes is, dat ik door de relatieve technische eenvoud niet snel tevreden ben over het resultaat. Vanavond lukt dat beter, maar na drie stukjes super-concentratie ben ik wel moe. Te lang doorgaan leidt dan ook tot imperfectie en ontevredenheid. Dus stop ik mijn poging om een vierde net zo goed als de eerste drie op de band te krijgen.
Tegen het slapen gaan is een stukje ontspannen lezen aan de beurt: De Kille Maagd, een ijzig nieuw avontuur van onze middeleeuwse kloosterling Broeder Cadfael. Ja, de beschrijving van de winter in dit deel is zo levendig dat ik me afvraag wanneer we dat hier voor het laatst hebben meegemaakt. In de vorige eeuw, wellicht?
Reden genoeg om lekker onder de dekens te kruipen en om elf uur het licht uit te doen. Morgen weer een (thuiswerk)dag.