Muziek: Davy’s on the Road Again van Manfred Mann
Een bezit dat nergens toe dient, is een last…
Heer Bommel
Na mijn eerste Minibiebjes odyssee is de voorraad nog niet op. Van mijn stapeltje De Zang van de Zonnewende wil ik er eentje voor mezelf overhouden. Van Feast on Six Strings, het verhaal van het Nordhorn Guitar Festival wil ik er nog zoveel kwijt dat ik het kastje in mijn gitaarkamer voor iets anders kan gebruiken.
Ik vind de Minibieb een leuk concept. We lopen de Minibiebjes regelmatig of om te zien of er iets bij zit. In dat geval lenen of ruilen iets als we een interessant boek tegenkomen. Met die instelling ga ik op pad bij mijn tweede Minibieb-zwerftocht. Minibiebjes moeten geen dumpplaats worden voor oud papier.
Hengelo (Ov)
Op de site van Minibieb kan ik zoeken waar in Hengelo Minibiebjes staan. Met die informatie stippel ik een fietstocht uit. Op dat tochtje kom ik op plaatsen waar ik ondanks het feit dat ik al meer dan veertig jaar in Hengelo woon nog nooit geweest ben.
Mijn eerste adres wordt Minibieb Josefien in de Dinant Dijkhuisstraat. Dat is best zoeken, deze straat is geheel in de ontwerptrant van de Hasseler Es een kronkelend doolhof.
Ik vraag me af wie Dinant Dijkhuis was. De buurt heeft straatnamen gewijd aan musici en componisten. Na wat zoeken kom ik achter het raadsel. Dinant Dijkhuis (1910 -1976) was organist in Haaksbergen. Hij ging met een bandrecorder de boer op om van mensen verhalen te horen in hun eigen taal, in dit geval het Twents rond Haaksbergen. Hij schreef een boek over dit dialect, getiteld Taal van Haaksbergen en publiceerde enkele volksverhalen.
Ik rij door naar de wijk Groot Driene en kom aan bij de Minibieb “De Driense Kast” in de Anna Bijnsstraat. In Groot Driene zijn de straten vernoemd naar Nederlandse auteurs uit diverse stijlperioden.
Anna Bijns (1493 – 1575) was een Antwerpse refreindichteres met een breed repertoire van religieuze en moraliserende gedichten, liefdesgedichten en polemieken tegen onder anderen Maarten Luther. Een opmerkelijke dame in haar tijd die een school stichtte en daar tot hoge leeftijd les gaf.
Refreindichten, ook wel refereinen of stokverzen genoemd, waren zeer populair in de zestiende eeuw. Kenmerk van zo’n gedicht is dat aan het einde van iedere strofe dezelfde versregels voorkomen. Vergelijk het met het refrein van een liedje.
Tijdens Bijns’ leven kwam de drukpers op. In Antwerpen waren de bekende drukkershuizen Plantin en Van Liesvelt gevestigd. Met behulp van hun uitgaven kon ze haar werk onder een breed publiek verspreiden.
Mijn volgende adres is “Minibieb 35” in de Willem Kloosstraat. Hier vind ik een ingebonden versie van Zen en de Kunst van het Motoronderhoud van Robert Pirsig. Een goede ruil! Ik laat er De cursus ‘Omgaan met teleurstellingen’ gaat wederom niet door van Herman Finckers achter.
Willem Kloos (1859 – 1938) is een oude bekende van mijn literatuurlessen Nederlands op de middelbare school. Destijds begonnen die lessen met De Tachtigers, een groep kunstenaars die aan het einde van de negentiende eeuw opkwam, waarvan Kloos een van de voormannen was. Als ik aan Kloos denk, komen twee dichtregels me voor de geest: Ik ben een God in ’t diepst van mijn gedachten en Ik ween om bloemen in de knop gebroken. Ik heb destijds een van zijn bundels op mijn leeslijst gezet. Het blijft nog steeds mooie poëzie.
De “Minibieb 35” blijkt een doelgerichte indeling te hebben. In het bovenkastje, waar ik Pirsig vond, staan boeken met een spiritueel en filosofisch karakter. Daaronder staan de romans en de thrillers. Het bovenkastje bevat een bemoedigende mededeling in de vorm van een liefdevolle boodschap. Daar kan ik goed mee op weg. Ik citeer hem maar even, want de foto is vrij klein.
Een liefdevolle boodschap voor jou.
Jij bent een prachtig en krachtig mens! Er is nooit een reden om daaraan te twijfelen. Echt nooit! Jij maakt de wereld compleet.
Je bent hier in dit leven om sporen van liefde achter te laten. Ook nu weer! Het is geen toeval dat deze kaart tot je is gekomen.
Neem een diepe ademhaling en geniet van de glimlach die verschijnt op je gezicht. Toon deze prachtige glimlach keer op keer overal waar je gaat.
😉 Dus niet verschuilen achter een mondkapje! Adem en glimlach vrij!
Er is nog een boek over en ik fiets naar Klein Driene. Daar vind ik Minibieb “Schubertstraat”. Inderdaad, in Klein Driene zijn de straten vernoemd naar klassieke componisten en begrippen uit de klassieke muziek.
Franz Schubert (1797 – 1828) liet een enorm repertoire na van bijna 1000 stukken, orkestwerken, gewijde muziek, opera’s, toneelmuziek, liederen, kamermuziek en pianomuziek. Het is wonderbaarlijk dat hij in een kort en moeilijk leven dat allemaal heeft gecomponeerd. Tragischer wijze heeft hij daar bij zijn leven weinig aan gehad, hij worstelde voortdurend met schulden en armoede. Desondanks groeide hij uit tot een van de grote componisten van de Vroeg-Romantiek. Zoals dat heel vaak gaat in de kunst, de erkenning die hij kreeg was postuum.
Het is interessant om te zien welk materiaal er in de Minibiebjes zit. In eerste instantie reflecteert het misschien de smaak van de stichter ervan. Door lenen en ruilen ontstaan er interessante mengsels. Het blijken wel romans en thrillers die de boventoon voeren.
Mijn rondje is klaar en ik fiets welgemoed en lichter weer naar huis. Mijn voorraad boeken is thuis echter nog niet op.
***
Het is een tijdje stil geweest rond de Minibiebjes. Echter, in 2023 trof ik vlak bij ons in de buurt aan de Noordelijke Esweg een minibiebje in aanbouw aan. Er stond een leuke naam op: Kinder Zwerfboeken Trein. Het bleek een jeugdboeken-minibiebje, een fraai initiatief in de ooit kinderrijke wijk Hasseler Es. Dat lijkt tegenwoordig veranderd, bij een wandelingetje tref je nauwelijks spelende kinderen meer op straat. Zouden ze allemaal achter een scherm zitten?
Een paar weken terug, we zitten inmiddels ruim in 2024, maakte ik een wandelingetje met kleindochter Iris en we besloten even langs te wippen bij het minibiebje. Iris leest graag, dus… Helaas stond er een bordje op een lege plek: Minibiebje in onderhoud. Pech.
Nu staat het er echter weer. Je kunt de verf nog ruiken. We hebben een bijdrage bij ons, een boekje Wipneus en Pim, verhalen van Carry Slee met illustraties van Dagmar Stam en nog een kinderboek. De volgende keer ga ik er met Iris een keertje langs, want als je iets brengt, kun je ook iets halen.
Delden
Een week later komt Erna op het idee om Minibiebjes te gaan zoeken op de Oale Groond van Delden. Dat is iets te ver om te fietsen, dus gaan we automobiel op weg, gewapend met Navigatie en Google Maps op de telefoon.
We hebben er drie op het oog, in de Kievitsstraat, in de Steinwegstraat en de Weegbree. De minibieb van het (kunst)station Delden is helaas gesloten.
De Kievitsstraat is snel gevonden. De straten van het wijkje begrensd door spoorlijn, Vossenbeltweg en Sportlaan zijn allemaal vernoemd naar vogels. Hier laat ik ook een exemplaar van De Zang van de Zonnewende achter.
De Weegbree is lastiger te vinden. We komen hier op een plek in Delden waar we nog nooit zijn geweest, een echt doolhof. Jammer genoeg vinden we het minibiebje ondanks onze omzwervingen niet.
De Steinwegstraat is ons laatste adres. Hier vinden we een interessante mix van romans en informatieve boeken. Erna haalt er een boek over vermeerderen van planten weg.
Bij nader onderzoek blijkt de straat vernoemd naar Joseph Steinweg (1876 – 1973). Steinweg was voor de Tweede Wereldoorlog een tijd burgemeester van Stad Delden en Ambt Delden.
Daarmee sluiten we onze Deldense minibieb-rit af en gaan op weg naar een lekker kopje koffie bij Het Hoogspel.
Dus ook nu: Op Pad, jongs. Het ga jullie goed, en lezers gegroet. Lectori Salutem, riepen de Romeinen altijd.
Jullie zijn op weg: Veel geluk!
IJhorst
Tijdens ons verblijf in IJhorst komen we nog twee Minibiebjes tegen. Het eerste staat bij de receptie van Vakantiepark Striks Erve. Een mooie indoor boekenkast met romans en informatieve boeken. Erna haalt er Dewey de Bibliotheekkat van Vicky Byron en Brett Witter uit. Zij komt er echter niet aan toe om het uit te lezen en brengt het boek weer terug.
Juist op dat moment scharrelt de park-kat rond, maar deze motivatie mag niet baten.
In Oud IJhorst staat een Minibieb bij de pastorie van de Protestantse Kerk. Een interessante collectie romans en kinderboeken. Onderin treffen we tot onze verbazing een hele rij delen van De Baedeker voor de Vrouw aan.
Wat was dat ook alweer? Ik herinner me dat de dame van de Felicitatiedienst de serie aanprees vlak voor de geboorte van onze oudste in 1984. Dat was een serie van 25 boeken ter ondersteuning van de (beginnende) huisvrouw en echtgenote. Klinkt oubollig, nietwaar? In de tijd dat er nog helemaal geen Internet was, in de vijftiger jaren, leek het wel een goed initiatief, zij het volledig doordrenkt van de opvattingen uit die tijd. In de tachtiger jaren waren de tijden echter stevig veranderd. We hebben het aanbod afgewimpeld, dus konden we niet vaststellen of de serie inmiddels een update had gehad.
Het verhaal rond Baedeker is interessant. Karl Baedeker (1801 – 1859) begon met het uitgeven van behoorlijk gedetailleerde reisgidsen, zijn nazaten breidden de collectie uit met exotische bestemmingen zoals Rusland, Palestina en Egypte. Met name de Europese reisgidsen zijn tot op de dag van vandaag nog te koop. Ze hebben de naam zeer betrouwbaar te zijn.
Vermoedelijk wilde de uitgever van de Baedeker voor de Vrouw, de Nederlandse Boekenclub, de stijl en de reputatie van Baedeker gebruiken voor hun eigen publicatie. Het werd als het ware een reisgids voor de huisvrouw. Ze begonnen met de publicatie in 1953, vier jaar voor mijn geboorte.
Erna doorzoekt de Minibieb en haalt er twee boeken uit. Eentje ervan is een toeristisch fotoboek van Malta uit de vorige eeuw. Dat brengt een herinnering boven aan mijn werkweek naar Rome toen ik op het Gymnasium zat. We werden besprongen door verkopers van de toeristenboeken getiteld Rome and the Vatican. Nee, een Nederlandse uitgave bleek er niet te zijn. Ik wist als verlegen puber af te dingen maar ze zullen er sowieso aan hebben verdiend. Het was toch een leuk souvenir, nietwaar?
Ik vermoed dat het boek over Malta een soortgelijke duur verkochte publicatie is. We nemen het boek mee en kunnen nog mooi wat herinneringen ophalen aan onze Maltese vakanties, jaren geleden.
Als we de boeken uit hebben? Dan gaan ze naar Minibiebjes bij ons in de buurt. Zo blijft de cirkel rond.
Staphorst
Zou Minibiebjes scannen een soort hobby zijn geworden? Op Internet zag ik een artikel over het eerste en momenteel enige Minibiebje van Staphorst. We combineren winkelen met een bezoekje.
Het Minibiebje hangt aan de muur van de museumboerderij in Staphorst. Het is heel toepasselijk versierd met Staphorster stipwerk. Hierbij worden stipjes verf met stempels op stof of een ander oppervlak gedrukt. Iedere “Stipper” ontwikkelt vroeg of laat zijn eigen stip-patronen. Stipwerk kom je in Staphorst vaak tegen op de traditionele klederdracht en op houten versiersels. Vanaf 1905 kwam het stipwerk in Staphorst in zwang. Met workshops wordt de huidige generatie enthousiast gemaakt.
De verf wordt speciaal geprepareerd om goede en houdbare stippen te maken. De moderne verf is bijvoorbeeld wasbaar als de stof eenmaal gedroogd is. Erna kocht bij een eerdere gelegenheid een setje stipverf. Niet goedkoop!
Het is interessant om te kijken of de inhoud van het Minibiebje de lokale lees-smaak vertegenwoordigt. We zien veel streekromans, zelfs Annie Oosterbroek-Dutschun (1918 – 1983) was vertegenwoordigd. Ik herinner me deze naam nog goed van de ruggen van de streekromans in mijn moeders afdeling van de boekenkast. Zij was een groot liefhebster van streekromans.
Verrassend genoeg komen we een boek van Char Margiolis tegen, een omstreden medium dat enige tijd een programma bij RTL4 had in de tijd dat paranormaal hip was. Het boek staat weliswaar op de achterste niet van buiten zichtbare rij, maar toch is het opvallend. Staphorst lijkt me een plaats waar ze paranormaliteit buiten de grenzen van het Christendom niet accepteren.
We vinden geen boek voor ons in de verzameling. Zodoende wordt het poppetje gezien, deurtje dicht.