12 Kerstliedjes (Nederlands)

Lang geleden kocht ik een boekje met eenvoudige arrangementen van kerstliedjes in de uitverkoop. We hadden toen in Hengelo zelfs twee zaken die bladmuziek verkochten, maar dat is lang verleden tijd.

Peter Gerits was de arrangeur van het bundeltje van 12. Hij hield de complexiteit van de muziek keurig binnen de grenzen van de beginnende speler. Dat wil overigens niet zeggen dat je niet moet oefenen om de liedjes vloeiend en met enige expressie te spelen. Het zijn leuke arrangementen die de oorspronkelijke melodie goed bewaren. Helaas is het bundeltje niet meer verkrijgbaar, of je moest geluk hebben in een Kringloopwinkel.

Ik maakte de opnames op onze zolder om ceedeetjes te branden bij wijze van kerstkaart. Vandaar de naam van deze opnames: Kerstliedjes van Zolder.

Gloria in Excelsis Deo

Gloria in Excelsis Deo, Latijn voor Eer aan God in de Hoge. In de Kerstnacht zouden de engelen dit lied hebben gezongen nadat ze de herders hadden gemeld dat Jezus was geboren.

Het is twijfelachtig dat die herders als eenvoudige lieden Latijn konden verstaan, zeker omdat het de taal van de gehate Romeinse bezetter was die met harde hand de Joden er onder hield en later zelfs de tempel in Jeruzalem liet verwoesten. Als de engelen al zongen, zou het in het Aramees moeten zijn geweest.

Komt Allen Tezamen

Komt Allen Tezamen begon zijn bestaan als Adeste Fidelis, Latijn voor Kom erbij, Getrouwen! De melodie komt oorspronkelijk uit Portugal en is door John Francis Wade (1711 – 1786) tot het bekende kerstlied omgezet. Hij componeerde het in het Franse Douai nadat hij als katholiek de Protestantse troebelen in Engeland was ontvlucht.

Het Is geboren het Goddelijk Kind

Het Is geboren het Goddelijk Kind is een vertaling van het Franse Il est né le Divin Enfant. Dit liedje ontstond daar in de negentiende eeuw als compositie van een Franse organist in de bundel Airs des Noëls Lorrains. Een liedje uit Lotharingen, dus.

Hoe leit dit Kindeke

Hoe leit dit Kindeke is afkomstig uit een Duitse collectie uit de 17^e eeuw: Het Wettener Liederhandschrift. Wetten is een dorpje in de buurt van het bedevaartsoord Kevelaer.

Er is een Roos ontsprongen

Er is een Roos ontsprongen is oorspronkelijk een Duits kerstlied uit de 16^e eeuw. De Duitse componist Michael Praetorius (1571 – 1621) zette het lied op de thans bekende melodie.

Blader in het PDF-kijkvenster om mee te kunnen lezen.

Nu zijt Wellekome

Nu zijt Wellekome is een afleiding van naar verluidt het oudste Nederlandstalige kerstlied Sijs willekomen heirre kerst uit de veertiende eeuw.

De Herdertjes lagen bij Nachte

De Herdertjes lagen bij Nachte kwam voor het eerst voor in de bundel Oude en nieuwere Kerstliederen van de schrijver/uitgever Joseph Alberdingk Thijm (1820 – 1889). De melodie is van eerdere datum.

De 6/8 maat doet mij sterk denken aan Spaanse kerstliedjes, wellicht heeft de melodie een hele reis gemaakt.

Slaap nu mijn Jezuke

De oorsprong van Slaap nu mijn Jezuke is vaag. De Nederlandse componist Carel Jacobs (1909 -1980) voorzag het liedje van de melodie. Jacobs stond aan de basis van het toenmalige Twents Conservatorium. Inmiddels is dat opgegaan in het Artez conglomeraat.

Te Bethlehem geboren

Te Bethlehem geboren is een kerstlied met de tekst van Friedrich von Spee von Langenfeld (1591 – 1635) en de melodie van een Frans volksliedje uit de zestiende eeuw.

Dit liedje was een van de favorieten van wijlen mijn schoonmoeder. Een mooie herinnering aan de kerstliedjes die ik voor het kerstdiner altijd daar speelde.

Herders Hij is geboren

Herders Hij is geboren staat op de melodie van een Vlaams volksliedje uit de zeventiende eeuw. Een oude versie komt voor in de liedbundel Evangelische Leeuwerck uit 1682. Deze bundel werd samengesteld door de Vlaamse componist Christiaan de Placker (1613 – 1691.

Maria zoude naar Bethlehem gaan

Maria zoude naar Bethlehem gaan kwam voor in de bundel Oude en nieuwere Kerstliederen van de schrijver/uitgever Joseph Alberdingk Thijm (1820 – 1889). De melodie is van eerdere datum en is afkomstig uit de anonieme bundel Het prieel der gheestelijke melodie uit 1609.

Stille Nacht Heilige Nacht

Een internationaal bekend kerstlied, dat uit pure nood werd gecomponeerd door Franz Gruber (1787 – 1863), de onderwijzer annex organist van het Oostenrijkse dorpje Oberndorf.

Het verhaal vertelt dat uitgerekend op Kerstavond het orgel stuk ging, en dat Gruber zijn gitaar pakte en de melodie bedacht bij een lied waarvan hij de tekst van de kapelaan had gekregen. Zo ontstond Stille Nacht, een melodie die uiteindelijk wereldberoemd werd.