In het Kort
- Titel: Raga Style
- Musicus en componiste: Annette Kruisbrink, gitaar.
- Identificatie CD: DZ3930.
- Identificatie DVD: Studio The Gang DVD006
- Opname: Studio The Gang, Zwolle, Nederland.
- Uitgavejaar: 2022.
Jogya uit de Raga Suite van Annette Kruisbrink
Recensie
Een Raga is een muziekvorm uit India die een raamwerk biedt waarbinnen de musicus kan improviseren. Deel van dat raamwerk is een set vaste regels waarin zowel muziek-technische aspecten (toonladder, aantal noten daaruit, motieven, specifieke intervallen) maar ook het seizoen, de religieuze kalender en de tijd van de dag een rol spelen. Op basis van die regels zijn een groot aantal Raga-varianten mogelijk.
Ragas hebben een eigen notatiesysteem in karaktersymbolen met separate aanwijzingen voor ritme en tempo. De notatie veronderstelt voorkennis van bijvoorbeeld de ritmepatronen, je haalt het niet uit de notatie zoals bij Westers notenschrift
In het westen werden Ragas als muziekvorm bekend door onder meer Ravi Shankar (1920 – 2012). Deze speelde op zijn reizen de Indiase klassieke muziek.
Die improvisatie in een breed muzikaal raamwerk gebaseerd op Ragas vormt de kern van een aantal composities van Annette Kruisbrink (*1957). Ze brengt die op de CD en DVD Raga Style zelf voor het voetlicht. De muziek is sterk meditatief van karakter, een grote golfbeweging met daarop de kleinere motieven die vroeg of laat weer wegzinken in de oorsprong. Het grotere geheel is nooit ver weg in zelfs de meest virtuoze passages.
Die aandacht voor en integratie met het grotere geheel is karakteristiek voor het spel van Annette Kruisbrink in deze registratie. Dat is naar mijn idee het sterke punt van deze collectie. Het lijkt me een hele uitdaging om met de soms stevige virtuositeit het grote plaatje in het oog te blijven houden, maar de gitariste slaagt daar prima in.
Ik vind het moeilijk om de individuele stukken te karakteriseren in termen die ik bij Westerse klassieke muziek zou gebruiken die mij bekend is. De stukken hebben allen hun eigen karakteristieke sfeer, waarbij Elegy for an Elephant me het meest “westers” in de oren klinkt. Het laatste stuk Nrytia is gecomponeerd als gitaartrio met diverse ritmische motieven op een drone.
Raga Style is verkrijgbaar in een cd- en een dvd-editie. Op de DVD kun je de gitariste op beeld volgen, wat interessant is als je bijvoorbeeld vingerzettingen wilt bekijken. Ieder nummer heeft zijn eigen sfeervolle achtergrond. Nadeel is wel, dat die achtergrond vooral bij de lange nummers nogal statisch is. Ik betrapte mezelf erop dat ik op gegeven moment mijn ogen dicht deed om geconcentreerd te luisteren. Persoonlijk geef ik als luisteraar de voorkeur aan de cd.
De cd en dvd hebben beiden een tekstblad met uitleg over de stukken en de bepalende factoren voor de Raga’s die ik in het begin al noemde. Merk wel op dat je enigszins bekend moet zijn met de terminologie van de Raga en de Indiase notennamen.
De opname is intiem zonder een overdaad aan franje zoals een stevige nagalm. Dat doet de muziek goed en nodigt uit tot contemplatie. De opname komt voor mij het best tot zijn recht op de cd.
Raga Style is een interessant uitstapje naar een muziekstijl die je niet alle dagen hoort. Mocht je de muziek zelf willen spelen, de stukken zijn gepubliceerd door Les Productions d’ Oz, je vindt de publicatienummers op de hoes van de cd.