In het Kort

• Titel: The Debut.
• Musicus: Sabrina Vlaskalic, gitaar.
• Identificatie: De Klank van Fransum Nr. 2.
• Opname: Niet vermeld, vermoedelijk 2015/2016.
• Uitgavejaar: 2016.

Homenaje pour le tombeau de Debussy van Manuel de Falla

Recensie

Ik hoorde de in Servië geboren gitariste Sabrina Vlaskalic (1989 – 2019) voor het eerst bij het Scharpach Concours op het Twents Gitaarfestival 2008 in Enschede. Eigenlijk was horen niet het juiste woord, het was een ontmoeting met een flamboyante artieste (op dat moment nog in opleiding) die op het toneel met haar gitaar en de muziek omging als in een liefdesrelatie, met alle kleurige tinten tussen gepassioneerd beminnen en op dezelfde wijze ruzie maken. Daarmee bracht ze een duidelijk stukje fleur in het gezelschap van haar mede-artiesten. Dat bleef zo het jaar daarop toen ze het concours in Enschede won.

Er verliepen zes jaar voordat ik haar terugzag en vooral ook hoorde op het Gitaarfestival Nordhorn 2015. Ze was inmiddels afgestudeerd en actief als artieste en docent op het conservatorium in Groningen. Al snel bleek tijdens het concert dat die jaren haar hadden goed gedaan, het werd een prima concert.

Zij is bijzonder actief op de concertpodia, maar tot een CD opname was het tot nog toe niet gekomen. Daar kwam verandering in toen ze in contact kwam met de Stichting Vroedschap Fransum dat de 13^e eeuwse kerk in het gelijknamige kleine terpdorp beheerde. Deze stichting promoot CD opnamen in het kerkje onder de titel De Klank van Fransum.

Ik was aanwezig bij de cd-presentatie op het Gitaarfestival Nordhorn, waarbij Sabrina een kleine inleiding hield over haar ervaringen met de CD opnamen en live een van de stukken van de CD, Homenaje pour le Tombeau de Debussy van De Falla, op indrukwekkende wijze uitvoerde. Dat bleek representatief voor de CD.

Het repertoire op de CD heeft een prettige balans tussen Klassiek en Hedendaags. Aguado en Legnani vormen de klassieke tak, Mignone en De Falla vormen de brug en Brouwer en Henze zijn de vertegenwoordigers van de hedendaagse muze.

Vlaskalic opent met het tweede stuk uit Trois Rondos Brillants Op. 2 van Dioniso Aguado. Dit is een stuk dat ze al heel lang in haar repertoire heeft, ik hoorde het voor het eerst in 2008 op het toenmalige Scharpach concours en bij een aantal gelegenheden daarna. Daardoor heeft het stuk een mooie balans tussen lyriek en uitbundige opera gekregen dat in de opname heel mooi naar voren komt.

Het tweede stuk verraste me, de Etude Seresteiro uit Doce Estudios para Guitarra van Francisco Mignone. Een studie van bijna zeven minuten waarin Vlaskalic het hele spectrum tussen trieste sereniteit en gepassioneerde virtuositeit verkent met een prachtig warme klank.

Homenaje pour le Tombeau de Debussy van Manuel de Fallais een stuk vol heftige emotie op het stotende Habanera- achtige ritme, waarbij de spanning niet alleen in de krachtige harmonie maar vooral in het ritme zit. Samen vormt het een verhaal waarin triestheid en een enorme drive van het leven hand in hand gaan. Het sterven gebeurt pas op de laatste toon.

Een verhaal spelen. Dat is essentieel bij de uitvoering van hedendaagse muziek. En daar is Vlaskalic bij de Sonata van Leo Brouwer uitermate goed in geslaagd. Ze geeft je geen kans om je te verwonderen over of te ergeren aan harmonie of aparte ritmes. Haar verhaal gaat voort, houdt mijn aandacht gevangen en dwingt me tot visualiseren. Ik schrijf dan bijna een boek in mijn hoofd… 😉 Jammer dat ik geen aansluiting voor een USB stick in mijn hoofd heb!

Zo krijgt Fandangos y Boleros een subtiele balans tussen rust en onrust die wordt aangedreven door verwarrend emoties en een plotseling opduikende uiterst bekende frase. Sarabande de Scriabin brengt een rust met een duidelijk emotionele onderstroom die opduikt als dromen uit het onderbewustzijn. La Toccata de Pasquini vertelt een gepassioneerd verhaal, maar Vlaskalic toont daarbij wel een uitstekende beheersing van de momenten waarop een krachtig gespeelde toon moet staan als een huis zonder tegen de fretten te kletteren.

Ook het deel Sir Andrew Aguecheek uit de Royal Winter Music van Hans Werner Henze krijgt de aanpak van een verhaal, 😉 Sabrina Vlaskalic blijkt daar een kei in! Normaal gesproken ben ik geen liefhebber van hedendaags repertoire, maar ze brengt dit als een boek dat ik uit wil lezen en achteraf tot de ontdekking kom dat de wekker op vier uur in de ochtend staat.

De CD besluit met een fijn stukje negentiende-eeuwse opera, Fantasia Op. 19 van Luigi Legnani. Een mooie combinatie van drama en speelsheid waarbij je haast bijna automatisch in je hoofd een libretto bij de muziek bedenkt.

De CD heet The Debut. Klopt, het de eerste CD van Sabrina Vlaskalic. Ik zou er een ondertitel bij vermelden. The Confirmation. De Bevestinging. Waarvan? Van het feit dat ze een geweldig artieste is die haar verhaal met de gitaar weet te vertellen.

Ik heb nog een speciale vermelding voor de opnametechniek. Ik heb heel wat CDs beluisterd en me soms verbaasd over de nagalm of juist de complete droogheid van de opname. Die verbazing leidde me een beetje van de muziek af.

Bij deze opname is echter iets bijzonders gebeurd. De akoestiek van de ruimte en de vaardigheid van de opnametechnicus hebben ervoor gezorgd dat de speelster en haar muziek aanwezig zijn en volledig de ruimte krijgen om te klinken. Geen afstand in nagalm, geen bijna ongewenste intimiteit in droge nabijheid. Als luisteraar krijg je de ruimte om te luisteren naar ieder detail. Niets wordt verbloemd of overdreven, maar de dynamiek blijft onverminderd aanwezig. Je kunt alles volgen, en dat vind ik een genot om naar te luisteren.

Conclusie: Aanschaffen deze CD, je haalt een monument in huis.