Johann Kaspar Mertz werd in 1806 geboren in Pressburg, in het toenmalige Bohemen. Zijn ouders waren zo arm, dat hij reeds als twaalfjarige gitaar- en fluit les gaf om de kost te verdienen. In 1840 vertrok hij naar Wenen om een concert carrière op te bouwen. Hij maakte verscheidene tournees, tot zelfs diep in Rusland toe, eerst alleen en later met zijn vrouw Josephine Plantin. Die tournees waren een hele prestatie met de slechte wegen en de hobbelende postkoetsen uit die tijd. In 1856 overleed hij in Wenen na een zware ziekte.
Mertz was zowel een bekend gitarist als een productief componist (meer dan honderd werken voor de gitaar). Zijn muziek zou je laat klassiek tot vroeg-romantisch kunnen noemen.
Zijn vrouw Josephine Plantin was een concertpianiste. Dat kan een verklaring zijn dat in zijn werk veel pianistische constructies voorkomen die je ook bij de Romantische componisten zoals Chopin en Schumann tegenkomt.
Muziek
Vaterlandsbluthen
Dit vroege werk van Mertz kenmerkt zich door bondigheid. Desalniettemin zit er al duidelijk de sfeer van zijn latere werken in. Het is een klein bundeltje, slechts vijf stukken staan erin. Technisch zijn ze niet gek moeilijk, en het is een leuk stel om ze compleet te spelen.
Nachtviolen Op. 2
Dit is een stuk uit het bundeltje Nachtviolen (Estikek in het Hongaars). De Nachtviolen staan geregistreerd als Opus 2. Nachtviolen staan ook bekend als Damastbloem, die vaak in het wild op beschutte plekjes bloeien. De titel Nachtviole komt in de muziek voor, onder andere bij Franz Schubert die ze als liefdesliederen schreef.
Deze bundel is opgedragen aan een jongedame Marie Dunst von Adelshelm, wellicht een dochter van een opdrachtgever. De naam Dunst von Adelshelm is voornamelijk bekend in negentiende -eeuwse militaire kringen.
Polonaises en Mazurkas
Zwey Polonaisen und Mazurka is opgedragen aan Carl Kletwieg, ogenschijnlijk een vriend van Mertz.
Nocturnes Op. 4
Cyanen Op. 5
Net zoals de Nachtviolen, zijn ook de Cyanen bloemen. Mertz schreef dit Opus 5 ook als vervolg op de Nachtviolen, getuige de titel Cyanen als Folge der Nachtviolen. Cyanen staan ook wel bekend als Korenbloemen. Het is een klein bundeltje, slechts drie stukken staan erin. Technisch zijn ze niet gek moeilijk, en het is een leuk stel om ze compleet te spelen.
Diversen
Hieronder een aantal stukken uit de Bardenklänge. Het liedarrangement Ständchen van Schubert en een aantal Etudes completeren deze set.
Musikalische Rundschau Set 1
Een van Mertz’ curieze werken is de verzameling Kukuk, Musikalische Rundschau, een bloemlezing van 136 stukken. Hierin toont Mertz zich als een soort Cees Hartog met arrangementen van de negentiende -eeuwse popmuziek, opera, volksdansen en volksliederen.
Vooral de opera had in die tijd hit potenties, mensen floten de aria’s op straat en kochten arrangementen en potpourri’s om werken van bijvoorbeeld Rossini, Bellini en Verdi thuis te kunnen spelen. De Musikalische Rundschau bevat een stuk of 35 relatief(!!) eenvoudige arrangementen van opera melodieën voor gitaar.
Musikalische Rundschau Set 2
Een aantal arrangementen van populaire operafragmenten uit de negentiende eeuw.
Musikalische Rundschau Set 3
Een aantal arrangementen van populaire operafragmenten uit de negentiende eeuw.
Musikalische Rundschau Set 4
Een aantal arrangementen van populaire operafragmenten uit de negentiende eeuw plus nog een aantal volksmuziek arrangementen.